Giriş
AQTA sədri Qoşqar Təhməzlinin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti Fransa və Belçikada səfərdə olub
1 Aprel 2019 10:15
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) sədri Qoşqar Təhməzlinin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti Fransaya səfər edib.
Agentliyin nümayəndə heyəti Avropa və Aralıq Dənizi Bitki Mühafizəsi Təşkilatının (EPPO) baş direktoru Nico Horn, Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (OİE) baş direktoru Monik Eluan, Fransanın Qida üzrə Baş Direktorluğunun (DGAL) Avropa və beynəlxalq sanitar məsələlər üzrə departamentinin rəhbəri Şarl Martən və Qida, Ətraf Mühit, Əmək Sağlamlığı və Təhlükəsizliyi üzrə Milli Agentliyin (ANSES) Tədqiqatlar üzrə baş direktoru doktor Jil Salvanın rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyətləri ilə görüşüb.
Görüşlərdə Q. Təhməzli dövlət başçısı tərəfindən aparılan institusional islahatlar çərçivəsində yaradılmış Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin missiyası və fəaliyyət istiqamətləri ilə bağlı iştirakçılara geniş məlumat verib.
Avropa və Aralıq Dənizi Bitki Mühafizəsi Təşkilatının (EPPO) baş direktoru Nico Horn ilə görüşdə əhalinin sağlam qida məhsulları ilə təmin olunması istiqamətində Agentlik tərəfindən həyata keçirilən tədbirlərdən, bitki mühafizəsi sahəsində mövcud vəziyyət və qarşıya çıxan problemlərdən bəhs edib. Bildirilib ki, ölkəmizin 20 faiz torpaqları erməni işğalı altındadır və bu torpaqlar nəzarətdən kənar olduğu üçün bitki mühafizəsi sahəsində zərərvericilərə qarşı mübarizə aparmaq, onların qarşısını almaq mümkün deyil və bu fitosanitar nəzarət sahəsində və bitkiçilik məhsullarının ixracında müəyyən çətinliklərin yaranmasına səbəb olur. İşğal altında olan torpaqlarda bitki sağlamlığını təmin etmək və zərurət yarandıqda karantin tətbiq etmək hazırki şəraitdə qeyri-mümkündür. Bildirilib ki, EPPO nüfuzlu beynəlxalq təşkilat kimi bu istiqamətdə öz missiyasına uyğun olaraq, müəyyən tədbirlər həyata keçirə və işğal olunmuş Azərbaycan torpaqlarında fitosanitar vəziyyəti diqqətdə saxlaya bilər.
Görüşdə EPPO-nun e-fresco Komissiyası çərçivəsində ölkəmizdə bitki sağlamlığı və fitosanitar nəzarət üzrə elmi tədqiqat işlərinin aparılmasına, eləcə də bitki sağlamlığı və fitosanitar nəzarət sahəsi üzrə kadr hazırlığına müvafiq texniki dəstək göstərməsinə dair müzakirələr aparılıb. “2020-ci il Beynəlxalq bitki sağlamlığı ili” üzrə EPPO-nun regional tədbirlərindən birinin Azərbaycan Respublikasında keçirilməsi təşəbbüsü irəli sürülüb.
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının baş direktoru Monik Eluanın rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyət ilə görüşdə heyvan sağlamlığı sahəsində həyata keçirilən tədbirlər və yeni yaradılacaq heyvanların identifikasiya sistemi ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb. Eyni zamanda Abşeron yarımadasının “xəstəliklərdən azad zona” statusu almasına, Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu ilə OİE-nin Elmi Komissiyası arasında əməkdaşlıq əlaqələrinin yaradılmasına, heyvan xəstəlikləri ilə mübarizə sahəsində elmi tədqiqatların aparılmasına, eləcə də heyvan sağlamlığı və baytarlıq nəzarəti üzrə kadr hazırlığı ilə bağlı müvafiq texniki dəstək göstərilməsi məsələləri müzakirə olunub.
Fransanın Qida üzrə Baş Direktorluğunun (DGAL) Avropa və beynəlxalq sanitar məsələlər üzrə departamentinin rəhbəri Şarl Martənin və Qida, Ətraf Mühit, Əmək Sağlamlığı və Təhlükəsizliyi üzrə Milli Agentliyin (ANSES) Tədqiqatlar üzrə baş direktoru Jil Salvanın rəhbərlik etdikləri nümayəndə heyətləri ilə görüşlərdə qida məhsullarının idxal və ixracı prosedurları, qida zəncirinin bütün mərhələlərində məhsulların izlənilməsinə dair təcrübə mübadiləsinin aparılması məsələsi müzakirə olunub. Qida təhlükəsizliyinə nəzarət üzrə regional idarəetmə sistemi ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb.
Qoşqar Təhməzlinin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti həmçinin Belçikaya da səfər edib. Nümayəndə heyəti Belçika Krallığının Qida Təhlükəsizliyi üzrə Federal Xidmətinin baş icraçı direktoru Herman Diriks ilə görüşüb.
Görüşdə qida zəncirinin bütün mərhələlərində qida məhsullarının izlənilməsi və geri götürülməsi sisteminin təşkili üzrə təcrübə mübadiləsinin aparılması, qida təhlükəsizliyi, baytarlıq və fitosanitar sahələrdə kadr hazırlığı üzrə əməkdaşlığın həyata keçirilməsi, heyvanların identifikasiyası və qeydiyyatı sisteminin yaradılması zamanı Belçika Krallığının təcrübəsindən istifadə olunması məsələləri müzakirə edilib.
Tərəflər qida təhlükəsizliyinin müxtəlif xidmətləri üzrə mütəxəssislərin mübadiləsi, subyektlərin qida təhlükəsizliyi qeydiyyatının tətbiqi, eləcə də laboratoriyaların strukturunun öyrənilməsi və kadr hazırlığının gücləndirilməsi üzrə Belçika təcrübəsinin öyrənilməsi, Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun beynəlxalq statusu, akkreditasiyası kimi məsələlərlə bağlı fikir mübadiləsi aparıblar.
Oxşar xəbərlər
Təhlükəli zoonoz xəstəlik — Qarayara
Qarayara — heyvanlardan insanlara keçə bilən zoonoz xəstəliklərdəndir. Hazırda bütün dünyada insanlar arasında rast gəlinən yoluxucu xəstəliklərin 60%-dən çoxu məhz zoonoz infeksiyaların payına düşür. Heyvanlar bu infeksiyaya xəstəlik törədiciləri ilə çirklənmiş su və torpaq vasitəsi ilə yoluxur. Xəstəliyin əsas əlamətləri isə bunlardır: heyvan qəfil yıxılır, ağız və burun dəliklərindən qanlı köpük, anus dəliyindən isə qan axır, bir neçə dəqiqə ərzində ölüm halı baş verir. Qanda laxtalanma prosesi getmədiyindən, cəsəd qısa müddətdə köpür və bərkimir. Qarayara xəstəliyindən tələf olmuş heyvanların cəsədinin yarılması yolverilməzdir. Ölmüş heyvanın cəsədi yandırılma yolu ilə zərərsizləşdirilməlidir. İnsanlar xəstə heyvanların əti, ondan hazırlanmış yarımfabrikat məhsulların istehlakı və digər ətraf mühit amilləri ilə bu xəstəliyə yoluxa bilər. Bu zaman yoluxmuş şəxs dərhal tibbi yardım almalıdır. Mal-qaranı qarayara xəstəliyindən qorumaq üçün heyvanların dövri peyvəndlənməyə cəlb olunması vacibdir. Xəstəlikdən qorunmağın ən təsirli yolu baytarlıq nəzarəti olmayan yerdən ət almamaqdır.
Dünyadakı epizootik vəziyyətə uyğun olaraq müvafiq tədbirlər görülür
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatlarına əsasən, Xorvatiya Respublikasının Brodsko-Posavska inzibati ərazi vahidində, Danimarka Krallığının Şimali Yutlandiya regionunda, Türkiyə Respublikasının Kayseri vilayətində yüksək patogen quş qripi xəstəliyi qeydə alınıb. Respublika ərazisinin bu yoluxucu xəstəlikdən qorunması üçün qeyd olunan ərazilərdə zonalaşma prinsipi nəzərə alınmaqla, xəstəlik baş vermiş təsərrüfatdan 10 km radiusda olan məsafədə yerləşən müəssisələrdən diri quş və quşçuluq məhsullarının idxalına ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”nə uyğun olaraq müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
AQTA maarifləndirir: Təhlükəli zoonoz xəstəlik – Qarayara
Qarayara ən qorxulu zoonoz xəstəliklərdən biridir. Bu xəstəlik heyvanlarla yanaşı insanlar üçün də böyük təhlükə törədir. Hazırda bütün dünyada insanlar arasında rast gəlinən yoluxucu xəstəliklərin 60%-dən çoxu məhz zoonoz infeksiyaların payına düşür. Xəstəliyə daha çox iri və xırdabuynuzlu heyvanlar, eləcə də at, maral və dəvələr həssasdır. Heyvanlar bu infeksiyaya bir çox hallarda xəstəlik törədiciləri ilə çirklənmiş su və torpaq vasitəsi ilə yoluxa bilərlər. Heyvanlarda xəstəliyin gizli dövrü olduqca qısadır, təxminən 1-3 gün çəkir. Xəstəliyin “ildırımvari” adlandırılan ən sürətli yayılma formasında isə heyvan qəfil yıxılır, ağız və burun dəliklərindən qanlı köpük, anus dəliyindən isə qan axır, bir neçə dəqiqə ərzində ölüm halı baş verir. Qanda laxtalanma prosesi getmədiyindən, cəsəd qısa müddətdə köpür və bərkimir. Qarayara xəstəliyindən tələf olmuş heyvanların cəsədinin yarılması yolverilməzdir. Ölmüş heyvanın cəsədi yandırılma yolu ilə zərərsizləşdirilməlidir. Bu infeksiya insanlara xəstə heyvanların əti, ondan hazırlanmış yarımfabrikat və digər məhsulların istehlakı zamanı yoluxur. Bundan əlavə ölmüş heyvanın leşi, dərisi, daxili orqanları, qarayara sporları ilə çirklənmiş torpaq, su, hava və digər xarici mühit amilləri də yoluxmaya səbəb ola bilər. İnsanlarda xəstəlik daha çox əllərdə və bədənin digər nahiyələrində nekrozlaşmış yaraların əmələ gəlməsi, hərarətin yüksəlməsi, ağız boşluğunun selikli qişasının xorası və digər əlamətlərlə özünü büruzə verir. Qarayaraya yoluxmuş şəxs dərhal tibbi yardım almalıdır. Yaraya müdaxilə edilməsi, infeksiyanın yayılmasına səbəb ola bilər. Mal-qaranı qarayara xəstəliyindən qorumaq üçün heyvanların dövri peyvəndlənməyə cəlb olunması vacibdir. Xəstəlikdən qorunmağın ən təsirli yolu baytarlıq nəzarəti olmayan yerdən ət almamaq, eyni zamanda çarpaz çirklənmənin qarşısını almaq üçün heyvanların kəsildiyi yerlərin meyvə-tərəvəz və başqa qida məhsulları ilə təmas etməsinin qarşısını almaqdır.
