Giriş
AQTA-nın əməkdaşı II Beynəlxalq Molekulyar Bitki Mühafizəsi Konqresində iştirak edib
10 İyul 2023 11:10
Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) mütəxəssisi Türkiyənin Bursa şəhərində “Kənd təsərrüfatında innovasiyalar” mövzusunda təşkil olunan II Beynəlxalq Molekulyar Bitki Mühafizəsi Konqresində iştirak edib.
Tədbir kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı zamanı kütləvi itkiyə səbəb olan zərərli həşəratlara, xəstəlik törədicilərinə və alaq otlarına qarşı mübarizədə ekoloji cəhətdən təmiz, o cümlədən bioloji və molekulyar yanaşmalara diqqəti artırmaq məqsədilə keçirilib.
Konqresdə dünyanın bu sahə üzrə təcrübəli ekspertlərinin bitki mikologiyası, virusologiyası, bakteriologiyası və entomologiyası üzrə əldə etdikləri son elmi yeniliklər haqqında məlumat verilib. Həmçinin hörümçək zəhərindən istifadə olunmaqla hazırlanan yeni nəsil biopestisidlər barədə məlumatlar diqqətə çatdırılıb.
Tədbir zamanı Hektaş Kənd Təsərrüfatı İnnovasiya və Təcrübə Mərkəzi ərazisində yerləşən tam rəqəmsallaşdırılmış əməliyyatlarla idarə edilən və kənd təsərrüfatının innovasiyasına yönəlmiş açıq və qapalı təsərrüfat sahələrinə baxış keçirilib. Müxtəlif bitkilər üçün sınaq sahələrinin təşkil olunduğu təcrübə mərkəzinə baxış zamanı məhsulların innovativ üsullarla yetişdirilmə texnologiyaları, xəstəlik və zərərvericilərə qarşı mübarizə yolları, dronlarla gübrələmə və dərmanlama işlərinin aparılma mexanizmi barədə geniş məlumat verilib. Eyni zamanda iqlim amillərinin və suvarma sistemlərinin davamlı izlənilməsi üçün istifadə edilən sensorların və digər müasir texnoloji qurğuların, habelə yaxın gələcəkdə məhsul yığımının tam avtomatlaşdırılması üçün istifadəsi nəzərdə tutulan avadanlıqların iş prinsipi diqqətə çatdırlıb.
Tədbir çərçivəsində AQTA-nın əməkdaşı Türkiyə Respublikasının dövlət rəsmiləri və beynəlxalq ekspertlərlə görüşlər keçirib. Görüşlərdə yeni nəsil bitki mühafizə vasitələrinin istehsalı, eləcə də həmin vasitələrin ölkəmizə idxalı, qeydiyyatının aparılması, tətbiq olunması və effektivliyi məsələləri nəzərdən keçirilib.
Oxşar xəbərlər
Ölkə ərazisində fitosanitar monitorinqlər davam etdirilir
Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ölkə ərazisində zərərli orqanizmlərin vaxtında aşkarlanması və yayılmasının qarşısının alınması məqsədilə bitkiçilik təsərrüfatlarında fitosanitar monitorinqləri davam etdirir. Tədbirlər çərçivəsində Agentlik əməkdaşları Naxçıvan Muxtar Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi və Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin əməkdaşları ilə birgə Culfa rayonu ərazisində yerləşən ümumi sahəsi 314 ha olan qarışıq meyvə bağında (üzüm, alma, badam, gilas, digər tumlu-çəyirdəkli meyvələr) fitosanitar monitorinq aparıb. Monitorinq zamanı zərərvericilərin erkən aşkarlanması məqsədilə feromon tələlər quraşdırılıb. Qeyd edək ki, bağda istehsal olunan üzüm məhsulu Rusiya Federasiyası və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə ixrac olunur. Ölkə üzrə fitosanitar monitorinqlər davam etdirilir.
Bərdədə satış mağazasında yararlılıq müddəti bitmiş məhsullar aşkarlanıb
Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları Bərdə rayonu, Babək küçəsində fəaliyyət göstərən, Bayramov Ərşad Üzeyir oğluna məxsus pestisid, aqrokimyəvi maddə və toxum satışı mağazasında yoxlama keçirib. Baxış zamanı yararlılıq müddəti bitmiş toxum və herbisid aşkarlanıb. Faktla bağlı sahibkar barəsində inzibati protokol tərtib edilib, qeyd edilən məhsullar satışdan kənarlaşdırılıb və icrası məcburi göstərişlər verilib.
Qızılı kartof nematodu nədir?
Nematodlar – torpaqda yaşayan mikroskopik qurdlardır və onların bəzi növləri kənd təsərrüfatı bitkiləri üçün təhlükəli hesab olunur. Bu zərərli orqanizmlər bitkilərin kök sisteminə daxil olaraq qidalanmanı və inkişafı pozur, nəticədə məhsuldarlıq azalır. Nematodlarla yoluxmuş sahələrdə məhsul itkisi, əlavə mübarizə xərcləri və torpağın keyfiyyətinin zəifləməsi müşahidə edilir. Nematodlar arasında ən təhlükəli növlərdən biri olan Qızılı kartof nematodu (Globodera rostochiensis (Woll.) Behrens) kartof əkini üçün xüsusi risk daşıyır. Bu nematod torpaqda uzun müddət aktiv qala bilir və bitkinin kök zonasına yerləşərək onun normal inkişafını zəiflədir. Yoluxmuş sahələrdə kartof bitkilərinin inkişafında zəifləmə, yarpaqlarda solma, yumruların say və ölçüsündə azalma və məhsulun bazar keyfiyyətində nəzərəçarpacaq enmə müşahidə olunur. Qızılı kartof nematodu birbaşa kartof yumrusuna daxil olmur. Lakin kök, kökə bitişik torpaq, həmçinin yumru səthinə yapışmış torpaq vasitəsilə bir sahədən digərinə yayıla bilər. Buna görə də onun aşkarlanması üçün vizual baxış kifayət etmir, bitkinin kökü və torpaq nümunələrinin laborator analizləri tələb olunur. Bu zərərli orqanizm “Azərbaycan Respublikası ərazisində məhdud dairədə yayılmış karantin tətbiq edilən zərərli orqanizmlər” (A2 qrupu) siyahısına daxildir və yayılmasının qarşısı dövlət fitosanitar nəzarəti tədbirləri çərçivəsində alınır. AQTA kartof istehsalçılarına və təsərrüfat subyektlərinə fitosanitar tələblərə ciddi əməl etməyi tövsiyə edir: • Yalnız sertifikatlaşdırılmış, sağlam və nematoddan azad toxum materialı istifadə edilməlidir; • Kənd təsərrüfatı texnikası bir sahədən digərinə keçirilərkən üzərindəki torpaq və bitki qalıqları təmizlənməli, zəruri hallarda isə yuyulmalıdır; • Növbəli əkin sisteminə riayət olunmalı, kartof eyni sahədə ardıcıl şəkildə əkilməməlidir; • Şübhəli hal müşahidə edildikdə, AQTİ-nin müvafiq laboratoriyasına müraciət edilməlidir. Bu kimi tədbirlərə əməl edilməklə həm kartof istehsalının qorunmasına, həm də ölkənin fitosanitar təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə töhfə verilə bilər.
