10–14 noyabr 2025-ci il tarixlərində Tacikistan Respublikasının paytaxtı Düşənbə şəhərində Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatı (ÜHST), BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO) və Avropa Komissiyasının Dabaq üzrə ofisinin birgə təşkilatçılığı ilə “İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı/Qərbi Avrasiya ölkələri üçün xırdabuynuzlu heyvanların taun xəstəliyinə dair planın məsləhətləşməsi və dabaq üzrə Yol Xəritəsi” mövzusunda beynəlxalq tədbir keçirilir. Tədbirdə ölkəmizi Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin Heyvan sağlamlığı və bioloji təhlükəsizlik şöbəsinin müdiri Qalib Əbdüləliyev və Heyvan sağlamlığı üzrə risklərin və böhran vəziyyətlərinin idarə edilməsi sektorunun baş məsləhətçisi Natiq Cavadov təmsil edir. Xırdabuynuzlu heyvanların taun və dabaq xəstəliklərinə qarşı birgə mübarizə, peyvəndləmə strategiyalarının təkmilləşdirilməsi, laborator və nəzarət sistemlərinin gücləndirilməsi, eləcə də transsərhəd əməkdaşlıq və regional strategiyaların uyğunlaşdırılması məsələləri tədbirin müzakirə mövzularındandır. Qeyd edək ki, bu təşəbbüs 2030-cu ilədək xırdabuynuzlu heyvanlarda taunun tam ləğvi və dabaq xəstəliyinə nəzarətin gücləndirilməsi üzrə qlobal hədəflərə nail olmaq məqsədi daşıyır.

Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) İdarə Heyəti sədrinin müavini Ramazan Nəbiyev 3–7 noyabr 2025-ci il tarixlərində keçirilən Kodeks Alimentarius Komissiyasının İcra Komitəsinin 89-cu sessiyasında iştirak edir. Sessiya Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) Roma şəhərində yerləşən Baş Qərargahında təşkil olunub. AQTİ nümayəndəsi Ramazan Nəbiyev sözügedən sessiyada Avropa regionu üzrə məsləhətçi qismində təmsil olunur.  Kodeks Alimentarius Komissiyası qida təhlükəsizliyi və qida məhsullarının beynəlxalq ticarətinin tənzimlənməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edən, beynəlxalq səviyyədə qəbul olunmuş təlimatlar, ümumi prinsiplər, eləcə də ümumi və xüsusi standartlar hazırlayan beynəlxalq tənzimləyici qurumdur. Azərbaycan 2011-ci ildən etibarən Komissiyanın 189 üzvü sırasına daxildir. Azərbaycan nümayəndəsinin bu mötəbər tədbirdə Avropa regionu üzrə məsləhətçi statusunda təmsil olunması ölkəmizin qida təhlükəsizliyi sahəsində beynəlxalq əməkdaşlığının genişlənməsinin və bu istiqamətdə həyata keçirilən uğurlu fəaliyyətin növbəti göstəricisidir.

Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) ilə İsrail Kənd Təsərrüfatı və Ərzaq Təhlükəsizliyi Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Bitki Mühafizəsi və Təftiş Xidmətinin nümayəndələri arasında onlayn formatda görüş keçirilib. Görüşdə Azərbaycandan İsrailə pomidor məhsulunun ixracı üçün icazənin əldə olunması müsbət qiymətləndirilib. Bununla yanaşı, ölkəmizdən İsrailə digər bitkiçilik məhsullarının ixracı üçün zəruri icazələrin alınması üzrə görülən işlərlə bağlı müzakirələr aparılıb. Bundan əlavə, ölkəmizdə bitki zərərvericilərinə qarşı həyata keçirilən mübarizə tədbirləri barədə İsrail tərəfinə ətraflı məlumat verilib. Görüş zamanı həmçinin, bitki sağlamlığı sahəsində əməkdaşlıq əlaqələrinin daha da genişləndirilməsi perspektivləri ətrafında səmərəli fikir mübadiləsi aparılıb. Sonda qarşılıqlı maraq doğuran məsələlər müzakirə olunub.

2025-ci ilin ötən dövrü Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) üçün beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndiyi, məhsuldar və perspektivli mərhələ olub. Agentlik ölkəmizin qida təhlükəsizliyi sahəsində nüfuzunun artırılması, ixrac imkanlarının genişləndirilməsi və qlobal tərəfdaşlıq əlaqələrinin möhkəmləndirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atıb. Bu müddət ərzində AQTA nümayəndələri Rusiya, Səudiyyə Ərəbistanı, Macarıstan, Çin, Polşa və digər ölkələrdə keçirilən beynəlxalq tədbirlərdə aktiv iştirak edib. Həmçinin FAO, UNICEF, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatı və İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının seminar və konfranslarında Azərbaycan təcrübəsi uğurla təqdim olunub. Agentlik Pakistan, İran, Moldova, Macarıstan, Polşa, Səudiyyə Ərəbistanı və Çin kimi ölkələrlə əməkdaşlıq sənədləri imzalayaraq qarşılıqlı əlaqələri gücləndirib. Xüsusilə, Çin ilə fındıq və badam ixracına dair protokol Azərbaycan məhsullarının yeni və perspektivli bazarlara çıxışını təmin edən mühüm nailiyyət kimi qiymətləndirilir. Eyni zamanda, ölkəmizdən balıq məhsullarının Avropa İttifaqına ixracına razılıq əldə edilib. AQTA həm də beynəlxalq tədbirlərin təşkilində fəal rol oynayıb. Agentliyin təşəbbüsü ilə Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatı və Avropa İttifaqı ilə birgə Heyvan Rifahı Platformasının Rəhbər Qrupunun iclası, eləcə də “Elm fəaliyyətdədir” beynəlxalq konfransı keçirilib. Hər iki tədbir qida təhlükəsizliyi və heyvan sağlamlığı sahəsində bilik mübadiləsini təşviq edib və Azərbaycanın etibarlı beynəlxalq tərəfdaş kimi mövqeyini daha da möhkəmləndirib.

Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) sədri Qoşqar Təhməzli ilə Belarus Respublikasının kənd təsərrüfatı və ərzaq nazirinin müavini Vitaliy Kulak arasında görüş keçirilib. Görüş zamanı Q.Təhməzli ölkəmizdə qida təhlükəsizliyinin təmin edilməsi ilə bağlı görülən işlər barədə məlumat verib. Görüşdə iki ölkənin müvafiq qurumları arasında əməkdaşlığın genişləndirilməsi, o cümlədən qida məhsullarının dövriyyəsinin artırılması müzakirə olunub, idxal və ixrac üzrə statistik göstəricilər nəzərdən keçirilib.  Daha sonra ölkəmizdə baytarlıq preparatlarının istehsalı üzrə müəssisənin yaradılması sahəsində əməkdaşlığın davam etdirilməsi, Belarus Respublikasının qida obyektləri (quş, quş əti və onun sub məhsulları, eləcə də yumurta emalı və istehsalı müəssisələri) üzrə təsdiq sisteminin ekvivalentliyinin tanınması, ölkəmizdə sınaqdan keçirilmiş Belarus kənd təsərrüfatı bitkilərinin sortlarının Azərbaycanın milli reyestrinə daxil edilməsi imkanları müzakirə edilib. Eyni zamanda respublikamızda baytarlıq preparatlarının Belarusla birgə istehsalının təmin olunması ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb. Görüş zamanı qarşılıqlı maraq doğuran digər məsələlərə də toxunulub.

Paytaxt Varşava şəhərində Azərbaycan və Polşa arasında iqtisadi əməkdaşlıq üzrə Hökumətlərarası Komissiyanın 9-cu iclası keçirilib. Tədbirdə AQTA və Polşanın müvafiq qurumları arasında qida təhlükəsizliyi, bitki və heyvan sağlamlığı sahələrində əməkdaşlığın genişləndirilməsi və davam etdirilməsi barədə razılıq əldə olunub. İclas zamanı həmçinin “Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi və Polşa Respublikasının Baş Baytarlıq Müfəttişliyi arasında baytarlıq sahəsində əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu” imzalanıb. Sənədi Agentliyin sədr müavini Zəkiyyə Mustafayeva və Polşa Respublikasının Baş Baytarlıq Müfəttişliyinin rəisi Pavel Meyer imzalayıblar. Memorandumun məqsədi heyvan və ictimai sağlamlığın qorunması istiqamətində birgə səylərin gücləndirilməsi, yoluxucu heyvan xəstəliklərinin qarşısının alınması və bu sahədə qarşılıqlı əlaqələrin inkişafını təmin etməkdir. Sənədin imzalanması dövlət baytarlıq nəzarəti, heyvan və heyvan mənşəli məhsulların ticarəti, xəstəliklərin profilaktikası, məlumat və təcrübə mübadiləsi, eləcə də beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsi sahələrində birgə fəaliyyət üçün yeni imkanlar yaradacaq.

Çin Xalq Respublikasının Şanxay şəhərində bu ölkənin Baş Gömrük Administrasiyasının təşkilatçılığı ilə "Bir kəmər, bir yol" təşəbbüsü çərçivəsində İdxal və İxracda Qida Təhlükəsizliyi sahəsində Əməkdaşlığa dair Konfrans işə başlayıb. 50 ölkənin nümayəndə heyətinin təmsil olunduğu konfransda Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin Aparat rəhbəri Məmmədrəhim Nəcəfov və sədrin müşaviri Elxan Mikayılov iştirak edir. İki gün davam edəcək tədbirin əsas məqsədi "Bir kəmər, bir yol" təşəbbüsündə iştirak edən ölkələr arasında qida təhlükəsizliyi sahəsində əməkdaşlığın qurulmasıdır. Tədbir çərçivəsində "Bir kəmər, bir yol" təşəbbüsünə daxil olan ölkələr üçün “İdxal və İxracda Qida Təhlükəsizliyi üzrə Əməkdaşlıq Mexanizminin Fəaliyyət Şərtləri” sənədi imzalanıb. Bu sənədlə Azərbaycan, Çinin təşəbbüsü ilə yaradılmış platformaya rəsmi olaraq qoşulub. Sözügedən platforma vasitəsilə iki ölkə arasında qida təhlükəsizliyi sahəsində əməkdaşlığın genişləndirilməsi üçün yeni imkanlar açılıb. Sənədin məqsədi qida təhlükəsizliyi sahəsində əməkdaşlığı gücləndirmək, idarəetmə və tənzimləmə mexanizmlərinin qarşılıqlı anlaşılmasını təmin etmək, beynəlxalq qaydaların təkmilləşdirilməsini, həmçinin idxal və ixrac proseslərində qida təhlükəsizliyi risklərinin birgə aradan qaldırılmasını təşviq etməkdir. Bu təşəbbüs, “Bir kəmər, bir yol” ölkələri arasında qarşılıqlı etimad, fayda və innovasiya prinsiplərinə əsaslanan əməkdaşlıq platformasının qurulmasına xidmət edir və qida təhlükəsizliyi üzrə effektiv informasiya mübadiləsi, fövqəladə hallara birgə reaksiya və qida ticarətinin təhlükəsiz inkişafını dəstəkləyir.

Məlum olduğu kimi, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin Çin Xalq Respublikasına (ÇXR) səfərləri ikitərəfli əlaqələrə yeni təkan verib, dövlətlərarası münasibətlər strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlib. Azərbaycan Çin Sədri Si Cinpinin irəli sürdüyü “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsünü ilk dəstəkləyən ölkələrdən biridir. “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsü çərçivəsində Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) nümayəndə heyəti Çinə səfər edib. Məqsəd Azərbaycanın qida məhsullarının ixrac coğrafiyasının şaxələndirilməsidir. Belə ki, dünya bazarında yüksək keyfiyyəti və zəngin dadı ilə seçilən, Azərbaycanda yetişdirilən fındıq və badam artıq Çinə də ixrac olunacaq. Bununla əlaqədar AQTA ilə ÇXR-in Baş Gömrük Administrasiyası arasında keçirilən görüşdə “Azərbaycan Respublikasından Çin Xalq Respublikasına ixrac edilən fındıq və badamın yoxlanılması, karantini və sanitariya tələblərinə dair Protokol” layihəsi imzalanıb. Həmçinin tərəflər “İdxal və İxracda Qida Təhlükəsizliyi sahəsində Əməkdaşlıq Mexanizmi üzrə Sənəd Layihəsi”ni imzalayıblar. Görüşdə quş əti, akvakulturada yetişdirən və vəhşi təbiətdən əldə olunan dəniz məhsulları, albalı, alma, xurma və narın ixracı ilə bağlı məsələlər müzakirə olunub. Əldə olunmuş razılaşmalar Azərbaycan məhsullarının ixracını həyata keçirmək istəyən sahibkarlar üçün geniş imkanlar açır. Qeyd edək ki, AQTA-nın Aparat rəhbəri Məmmədrəhim Nəcəfov və sədrin müşaviri Elxan Mikayılov Şanxayda keçirilən “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsü çərçivəsində idxal və ixracda qida təhlükəsizliyi sahəsində əməkdaşlığa dair konfransda iştirak edirlər.

Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi və Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının Ətraf Mühit, Su və Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin nümayəndələri arasında onlayn formatda görüş təşkil olunub. Görüşdə “Bitki mühafizəsi və karantini sahəsində əməkdaşlıq haqqında” imzalanmış Anlaşma Memorandumunun müddəalarının icrası müzakirə olunub. Ölkə daxilində məhdud dairələrdə tətbiq olunan zərərverici orqanizmlərin siyahısı və idxal karantin tələbləri barədə qarşı tərəfə ətraflı məlumat verilib.  Görüş zamanı Azərbaycanın Səudiyyə Ərəbistanı Krallığına yumurta, ət, süd məhsulları və fitosanitar nəzarət altında olan digər kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracının artırılması məsələləri diqqət mərkəzində olub. Həmçinin, baytarlıq və fitosanitar sahələrdə əməkdaşlığın genişləndirilməsi perspektivləri üzrə fikir mübadiləsi aparılıb. Sonda qarşılıqlı maraq doğuran məsələlər müzakirə olunub.

Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində (AQTA) BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) Avropa və Mərkəzi Asiya üzrə Regional Ofisi ilə Avropa Dabaq Xəstəliyinə Nəzarət Komissiyasının (EuFMD) birgə təşəbbüsü ilə ölkəmizdə heyvan xəstəliklərindən azad zonaların yaradılması istiqamətində görüləcək işlərlə bağlı müzakirələr aparılıb.  Qeyd edilib ki, heyvan xəstəliklərindən azad zonalarda əsas diqqət dabaq xəstəliyinin qarşısının alınmasına yönəldiləcək. “Peyvəndləmə ilə azad” statusunun əldə olunması üçün praktiki işlərə başlanılacaq. Artıq dabaq xəstəliyinə dair “Rəsmi Nəzarət Planı” layihəsi hazırlanaraq, EuFMD-ə təqdim edilib.  Müvafiq dövlət qurumları, sahibkarlar və baytar mütəxəssislərin iştirakı ilə keçirilən müzakirələrdə Azərbaycanda və regionda dabaq xəstəliyinin mövcud vəziyyəti, uzunmüddətli peyvənd strategiyaları və qabaqlayıcı tədbirlər diqqətdə saxlanılıb.  Xatırladaq ki, AQTA tərəfindən ölkəmizin Şərqi Zəngəzur və Qarabağ iqtisadi rayonlarında (Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı rayonlarının əraziləri tam, Füzuli, Xocavənd və Laçın rayonlarının əraziləri qismən əhatə edilməklə) və Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində heyvan xəstəliklərindən azad zonaların yaradılması istiqamətində prosedurların tətbiqinə başlanıb.

Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində (AQTA) Azərbaycan-Pakistan Ticarət və Sənaye Palatasının nümayəndələri ilə görüş keçirilib.  Görüş zamanı ölkələrimiz arasında dostluq və qardaşlıq münasibətlərinin bütün sahələrdə uğurla inkişaf etdiyi vurğulanıb. Tərəflər cari ilin 24 fevral tarixində imzalanmış “Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Pakistan İslam Respublikası Hökuməti arasında bitki mühafizəsi və karantin sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş”i məmnunluqla xatırlayıblar. Bildirilib ki, bu Saziş bitki sağlamlığı sahəsində əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinə, dövlət nəzarəti altında olan malların idxal və ixrac prosedurlarının sadələşdirilməsinə, bitki xəstəliklərinin qarşısının alınmasına və mübarizə tədbirlərinin gücləndirilməsinə xidmət edir. 2025-ci ilin avqust ayından isə Pakistan İslam Respublikasının qida obyektləri üzrə təsdiq sisteminin ekvivalentliyi Agentlik tərəfindən tanınıb. Bu qərar ixracın genişləndirilməsinə və iki ölkə arasında əməkdaşlığın daha da inkişaf etdirilməsinə imkan yaradıb. Görüşdə həmçinin Pakistandan Azərbaycana heyvan mənşəli məhsulların idxalının həyata keçirilməsi məqsədilə baytarlıq sertifikatlarının razılaşdırılması və digər qarşılıqlı maraq doğuran məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.

Sentyabrın 5-də Budapeşt şəhərində Azərbaycan və Macarıstan Hökumətləri arasında iqtisadi əməkdaşlıq üzrə Birgə Komissiyanın XI iclası keçirilib.  İclasdan sonra “Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi və Macarıstanın Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi arasında 2025-2027-ci illər üçün Fəaliyyət Planı” və digər sənədlər imzalanıb.   Budapeştdə keçirilən XI iclasın iki ölkənin ticarət, biznes, qida təhlükəsizliyi və digər sahələrdə əməkdaşlığın gücləndirilməsi baxımından əhəmiyyəti yüksək dəyərləndirilir.