Giriş
AQTİ-nin bitki sağlamlığı istiqamətində fəaliyyət göstərən laboratoriyaları növbəti səriştəlilik sınaqlarında uğurlu nəticələr əldə edib
24 Sentyabr 2024 09:54
Qida təhlükəsizliyi sahəsində laboratoriya sisteminin inkişafı ilə bağlı Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) laboratoriyalarının maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi və modernləşdirilməsi istiqamətində mütəmadi olaraq tədbirlər həyata keçirilir. Həmçinin laboratoriyalarda qabaqcıl texnologiyaların tətbiqi, səriştəliliyin artırılması üçün kadrların təlimlərdə və beynəlxalq laboratoriyalararası səriştəlilik sınaqlarında iştirakı təmin edilir.
Həyata keçirilən tədbirlər çərçivəsində AQTİ-nin bitki sağlamlığı istiqamətində fəaliyyət göstərən Mərkəzi Fitosanitar Laboratoriyası (MFL), bu laboratoriyanın Meyvəli Karantin Ekspertiza Bölməsi (MKEB), həmçinin Tovuz Regional Sınaq Laboratoriyası (TRSL), Xaçmaz Regional Sınaq Laboratoriyası (XRSL) və Lənkəran Regional Sınaq Laboratoriyası (LRSL) Rusiya Federasiyasının "Ümum-Rusiya Bitki Karantini Mərkəzi" Federal Dövlət Büdcə Təşkilatının (ФГБУ "ВНИИКР") laboratoriyalararası qarşılaşdırma və səriştəlilik sınaqlarına qatılaraq uğurlu nəticələr əldə edib.
Qeyd edək ki, MFL-də karantin tətbiq olunan zərərli orqanizmlərin ((buğdanın cırtdan boyluluq sürməsi (Tilletia contraversa), sürünən kəkrə (Acroptilon repens), yovşanyarpaqlı ambroziya (Ambrosia artemisiifolia) və Kaliforniya qalxanlı yastıcası (Quadraspidiotus perniciosus) morfoloji üsulla diaqnostikası aparılıb. MKEM-də sürünən kəkrə morfoloji üsulla təyin edilib. TRSL-də kartofun qonur çürüməsi (Ralstonia solanacearum) və kartof yumrularında həlqəvi bakterial çürümə (Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus) molekulyar-bioloji üsulla (real vaxtda PZR) diaqnostika olunub, sürünən kəkrə isə morfoloji üsulla təyin edilib. XRSL-də sürünən kəkrə və Kaliforniya qalxanlı yastıcası morfoloji üsulla, LRSL-də isə pomidor lağımlayıcı güvəsi (Tuta absoluta) morfoloji, kartofun qonur çürüməsi və kartof yumrularında həlqəvi bakterial çürümə molekulyar-bioloji üsulla diaqnostika olunub. Bu sınaqlarda əldə edilən bütün nəticələr 100% dəqiqliklə həyata keçirilib. AQTİ-nin bitki və bitkiçilik məhsullarında karantin tətbiq olunan zərərli orqanizmlərin aşkarlanması və diaqnostikası üzrə regional laboratoriyalarının ФГБУ "ВНИИКР"-in təşkil etdiyi səriştəlilik sınaqlarında uğur qazanması bu laboratoriyaların səriştəlilik səviyyəsinin yüksək olduğunu göstərir.
Oxşar xəbərlər
Dünyadakı epizootik vəziyyətə uyğun olaraq müvafiq tədbirlər görülür
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatına əsasən, Əlcəzair Xalq Demokratik Respublikasının Uarqla, Ləğuat, Becaya əyalətlərində, Türkiyə Respublikasının Hakkari vilayətində dabaq xəstəliyi qeydə alınıb. Respublika ərazisinin bu yoluxucu xəstəlikdən qorunması üçün qeyd olunan ərazilərdə zonalaşma prinsipi nəzərə alınmaqla, xəstəlik baş vermiş təsərrüfatdan 10 km radiusda olan məsafədən cütdırnaqlı heyvanların (iri və xırdabuynuzlu heyvanlar, donuz, dəvə və s.), habelə onlara aid xammal və məhsulların idxalına və tranzit daşınmasına ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”inə uyğun olaraq AQTA tərəfindən müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
AQTA sədri Oğuzda vətəndaşları qəbul edib, istehsal müəssisələrinə baş çəkib
Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin sədri Qoşqar Təhməzli mayın 15-i Oğuzda Oğuz, Şəki, Qax, Zaqatala, Balakən, Qəbələ rayonlarından olan vətəndaşları qəbul edib. Qəbuldan əvvəl Ümummilli Lider Heydər Əliyevin abidəsi ziyarət edilib, önünə gül dəstələri düzülüb, xatirəsi ehtiramla yad edilib. Qəbulda vətəndaşların müraciətləri diqqətlə dinlənilib, bir qismi yerində öz həllini tapıb, qaldırılan bəzi məsələlər isə araşdırılması üçün nəzarətə götürülüb. AQTA sədri Qoşqar Təhməzli vətəndaşların qəbulu ilə bağlı səfəri çərçivəsində Oğuzda yerləşən "CPC" və Qaxda yerləşən "Ulu Aqro" MMC-lərdə istehsal prosesi ilə yaxından tanış olub.
“Bitki sağlamlığı haqqında” Qanun layihəsinin ictimai müzakirəsi davam edir
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) tərəfindən yeni hazırlanan “Bitki sağlamlığı haqqında” Qanun layihəsinin bu sahədə elmi tədqiqatlar aparan alim və mütəxəssislərlə ictimai müzakirəsi təşkil edilib. Müzakirə zamanı AQTA rəsmisi Elxan Mikayılov yeni Qanun layihəsinin hazırlanmasında əsas məqsədin ölkədə bitki sağlamlığının təmin edilməsi, fitosanitar nəzarət və fitosanitar xidmətlərin hüquqi əsaslarının müəyyən edilməsi, bu sahədə fəaliyyət göstərən subyektlər arasında münasibətlərin tənzimlənməsi olduğunu bildirib. Qanun layihəsində yer alan elmi-tədqiqat institutları, təhsil müəssisələri, alimlər, tədqiqatçılar və məsləhətçilər tərəfindən elmi araşdırmalar zamanı aşkarlanan zərərli orqanizmin ərazidə mövcudluğuna dair məlumatın verilməsi qaydası, Azərbaycan Respublikasının ərazisində zərərli orqanizmlərin aşkarlanmasına dair mümkün mənbələrdən məlumatların çevik toplanması, dəqiqləşdirilməsi, zərərli orqanizmin identifikasiyası və mövcudluğunun təsdiqi qaydaları, ümumi monitorinqlə bağlı elmi-tədqiqat müəssisələrindən, universitetlərdən, ictimai təşkilatlardan, alimlərdən, tədqiqatçılardan, məsləhətçilərdən, elmi jurnallardan məlumatların toplanması və təhlili ilə bağlı müddəalar ətraflı müzakirə edilib. Görüşdə Qanun layihəsində yer alan anlayışlar, yeni terminlər, laboratoriyalarda zərərli orqanizmin identifikasiyasının həyata keçirilməsi, mövcudluğunun və yayılma vəziyyətinin rəsmi təsdiqi qaydası, risk qiymətləndirmələrinin aparılmasında alim və mütəxəssislərin yaxından iştirakının məqsədəuyğunluğu, o cümlədən inteqrir mübarizə ilə bağlı alimlərin rəy və təklifləri dinlənilib. Qanun layihəsinin hazırlanmasının ölkədə bitki sağlamlığı sahəsində mövcud olan problemlərin həllində mühüm addım olması alim və mütəxəsislər tərəfindən xüsusi vurğulanıb. Görüşdə digər maraq doğuran suallar cavablandırılıb.
