Giriş
AQTA biotəhlükəsizliyi təmin etmək məqsədilə bitkiçilik təsərrüfatlarında monitorinqləri davam etdirir
19 Mart 2024 15:16
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) ölkə ərazisində biotəhlükəsizliyi təmin etmək üçün yayılma ehtimalı olan, xüsusilə də karantin tətbiq edilən zərərli orqanizmləri erkən aşkarlamaq və operativ nəzarəti həyata keçirmək məqsədilə mütəmadi olaraq bitkiçilik məhsullarının ilkin istehsalı təsərrüfatlarında monitorinqlər aparır. Monitorinqləri sistemli təşkil etmək məqsədilə “Bitki mühafizəsi haqqında Beynəlxalq Konvensiya”nın 6 saylı Fitosanitar Tədbirlərə dair Beynəlxalq Standartının tələblərinə uyğun olaraq, Agentlik tərəfindən öncədən illik Milli Monitorinq Planı hazırlanır.
Plana uyğun olaraq aparılan monitorinqlər zamanı karantin tətbiq edilən zərərli orqanizmləri aşkarlamaq və onların yayılma sərhədlərini müəyyənləşdirməkdən ötrü vizual üsulla yanaşı, feromon tələlərdən də istifadə olunur. Həmin tələlər cinsi və aqreqasiya tipli olmaqla, Asiya giləmeyvə drozofilası, Aralıq dənizi meyvə milçəyi, şərq meyvəyeyəni, pomidor lağımlayıcı güvəsi, qəhvəyi mərmər bağacığı, qərb çiçək tripsi və digər karantin tətbiq edilən zərərvericilərin monitorinqi məqsədilə tətbiq olunur. Həmçinin monitorinqlərdə bitkinin vegetasiyası, zərərli orqanizmin biologiyası və abiotik amillər nəzərə alınır. Nümunələr hər bir zərərli orqanizm üzrə müvafiq protokollara uyğun olaraq, simptomlu və simptomsuz bitkilərdən götürülür. Götürülmüş nümunələr AQTA-nın tabeliyində Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun Mərkəzi Fitosanitar Laboratoriyasında müayinələrə cəlb edilir.
Qeyd edək ki, monitorinqlər əsasən ixrac potensiallı xurma, nar, üzüm, eləcə də sitrus, qərzəkli və tumlu-çəyirdəkli meyvə bağlarını və tərəvəzçilik təsərrüfatlarını əhatə etsə də, ölkənin ümumi fitosanitar vəziyyətinin müəyyənləşdirilməsi və biotəhlükəsizliyin təmin olunması məqsədilə park və yaşıllıqlarda da həyata keçirilir.
Onu da bildirək ki, hazırda dünyada insan, heyvan və bitki sağlamlığı, eləcə də ətraf mühit üçün təhdid törədən müvafiq risklərin idarə edilməsi üçün vahid yanaşma olan biotəhlükəsizliklə bağlı məsələlər daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Ölkəmizdə biotəhlükəsizliyin təmin olunması istiqamətində aparılmış islahatlardan ən önəmlisi özündə qida təhlükəsizliyini, bitki və heyvan sağlamlığını təmin edən laboratoriya şəbəkəsinin mövcud olmasıdır.
Oxşar xəbərlər
Qəhvəyi mərmər bağacığı ilə bağlı mübarizə tədbirləri davam edir
Qəhvəyi mərmər bağacığına qarşı Regional Əlaqələndirmə Mərkəzinin Balakən və Xaçmaz rayonlarında növbəti müşavirəsi keçirilib. Görüşdə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Aqrar Xidmətlər Agentliyinin, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında Meşələrin İnkişafı Xidmətinin və Biomüxtəlifliyin Qorunması Xidmətinin, “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-nin, Dövlət Gömrük Komitəsinin, yerli icra hakimiyyəti orqanlarının, eləcə də digər aidiyyəti qurumların məsul şəxsləri və əməkdaşları iştirak ediblər. Görüş zamanı zərərverici ilə mübarizə sahəsində həyata keçirilən tədbirlər, aparılan monitorinqlərin nəticələri və qarşıda duran vəzifələr barədə ətraflı məlumat verilib, maarifləndirici çap materialları paylanıb. Tədbirdə əvvəlki illərdə aparılmış təhlillər əsasında mövcud vəziyyət dəyərləndirilərək, iqtisadi rayonların ərazilərində, xüsusilə kütləvi aşkarlanma qeydə alınan kəndlərdə mövsümlə əlaqədar qışlama yerlərində monitorinqlərin intensivləşdirilməsi, maarifləndirmə işlərinin genişləndirilməsi və digər zəruri fitosanitar tədbirlərin görülməsi barədə qərar verilib. Həyətlərdə, evlərdə, köməkçi tikililərdə aidiyyəti qurumların əməkdaşları tərəfindən monitorinqlərin və mübarizə tədbirlərinin aparılması üçün sakinlərin şərait yaratması və özlərinin də bu tədbirlərdə yaxından iştirakının təmin edilməsi məqsədəuyğun hesab edilib.
İdxal olunan nektarin tinglərində uyğunsuzluq aşkarlandı
Nəzarət tədbirləri çərçivəsində “Agro Plant” MMC-nin Türkiyədən idxal etdiyi nektarin tinglərindən Agentliyin əməkdaşları tərəfindən nümunələr götürülərək müayinələrə cəlb olunub. Analiz nəticəsində 38000 ədəd tingdə şarka virusu aşkarlanıb.
Zərərli orqanizm aşkarlanan tinglər mexaniki üsulla təmizlənib
Nəzarət tədbirləri çərçivəsində “Frutti Agro” MMC-nin Türkiyədən idxal etdiyi nektarin tinglərindən Agentliyin müfəttişləri tərəfindən götürülmüş nümunələrin müayinəsi nəticəsində məhsul partiyasında karantin tətbiq edilən zərərverici −Tut qalxanlı yastıcası aşkarlanıb. Zərərli orqanizm aşkarlanmış 11000 ədəd nektarin tingi fitosanitar müfəttişlərin nəzarəti altında mexaniki üsulla təmizlənib, əkin sahəsi nəzarətə götürülüb.
