Giriş
Bayram günlərində qidalanarkən diqqət yetirilməsi vacib olan qaydalar
4 Yanvar 2024 11:26
Bayram günləri ailə və dostlarla bir araya gəldiyimiz, çeşidli yeməklərin hazırlandığı xüsusi günlərdir. Bu xoş günlərin pis xatirələrlə yadda qalmaması üçün bayram günlərində yemək hazırlama və qidalanma zamanı 6 qızıl qaydaya əməl etmək vacibdir. Bunlar aşağıdakılardır:
1. Yemək hazırlanan xammal təhlükəsiz olmalıdır: yeməklərin hazırlanmasında istifadə edilən xammalların təzə və keyfiyyətli olması mühümdür. Məhsulların istehsal və son istifadə tarixlərini yoxlamaq da vacibdir.
2. Şəxsi gigiyena qaydalarına əməl edilməlidir: yemək hazırlamamışdan əvvəl və sonra əlləri yumaq, mətbəx ləvazimatları və səthləri daim təmiz saxlamaq lazımdır.
3. Saxlanma qaydasına riayət olunmalıdır: qidaların düzgün saxlanması onların həm keyfiyyəti, həm də təhlükəsizliyi üçün vacibdir. Soyuducuya qoyulmalı olan qidalar otaq temperaturunda uzun müddət saxlanmamalıdır.
4. Çarpaz çirklənməyə yol verilməməlidir: bişmiş qidaları çiy qidalardan ayrı saxlamaq lazımdır. Bişmiş və çiy qidalar arasında çarpaz çirklənmənin qarşısını almaq üçün ayrı-ayrı doğrama lövhələri və bıçaqlardan istifadə edilməlidir.
5. Temperatura nəzarət olunmalıdır: ət və ət məhsullarının donunun açılması prosesini və bişirmə temperaturunu düzgün seçmək çox əhəmiyyətlidir.
6. Qida alış-verişi edərkən diqqətli olmaq lazımdır: Bayram süfrəsində xüsusi yer tutan balıq alarkən məhsulun təzəliyindən əmin olmaq, hazır yeməkləri alarkən isə onların istehsal və son istifadə tarixlərinə, allergiyası olan şəxslər isə qidaların tərkibindəki inqridiyentlərə diqqət yetirməlidir. Ümumiyyətlə alış-veriş zamanı tez xarab olan soyudulmuş və dondurulmuş məhsulları sonda almaq məsləhət görülür. Çünki belə qidalar bakteriyaların çoxalması üçün əlverişli mühit hesab edilir.
Oxşar xəbərlər
İdxal olunan gilas tinglərində uyğunsuzluq aşkarlanıb
Əkin-səpin materiallarına nəzarət tədbirləri çərçivəsində Türkiyədən idxal edilən gilas tinglərindən Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları tərəfindən nümunələr götürülərək müayinələrə cəlb olunub. Aparılan müayinələr nəticəsində Çəyirdəklilərin bakterial ləkəliyi (Xanthomonas arboricola pv.Pruni) xəstəliyi aşkarlanıb. Fitosanitar karantin tələblərinə cavab verməyən sözügedən yük partiyası ilə bağlı qanunvericiliyə uyğun qərar qəbul edilərək 17800 gilas tingi məhv edilib. Qeyd edək ki, Çəyirdəklilərin bakterial ləkəliyi patogen bağçılıq təsərrüfatlarına ciddi zərərvurma potensialına malik olmaqla, məhsuldarlığın və keyfiyyət göstəricilərinin azalmasına səbəb olur.
Novruz təamlarından istifadə edərkən nələrə diqqət yetirməliyik?
Novruz süfrəsi bol çeşidli yemək və şirniyyatlarla zəngindir. Bayramın ənənəvi yeməkləri çox zəngin və kalori baxımından yüksək olur, buna görə də balanslı qidalanmaq çox önəmlidir. Bayram günlərində qidaların qarışdırılmaması və müəyyən həddin gözlənilməsi vacib şərtdir. Çünki həddindən artıq yemək mədə-bağırsaq sistemi üçün problemlər yarada bilər. Bayramda zülal, yağ, karbohidrat və lif tərkibli qidaların balanslı şəkildə istehlakına diqqət etmək lazımdır. Xüsusilə də bişmiş qidaların həzmini asanlaşdıran mövsümi tərəvəz salatlarına üstünlük verilməlidir. Tərəvəzlər lif və sellüloza ilə zəngin olduğu üçün aclığı dəf edir və qidanın həzmini asanlaşdırır. Mütəxəssislər bir yemək saatında üçdən artıq çeşiddə yeməyin istehlakını tövsiyə etmirlər. Bayram süfrəsində qızardılmış məhsullara deyil, sobada bişirilmiş balıq və digər ət növlərinə üstünlük verilməlidir. Yaxşı olar ki, balıq yeməkləri hazırlandıqdan sonra tez bir zamanda istehlak edilsin. Bayram günlərində yemək və salatların hazırlanmasında daha geniş istifadə olunan mayonezi qatıqdan hazırlanmış sous, xama və kefirlə əvəz etmək məsləhət görülür. Novruz təamlarından olan şəkərbura, paxlava və digər şirniyyatlar tərkibindəki yağ və şəkər səbəbindən yüksək kalorili qidalardır. Xörəklərdən dərhal sonra yüksək kalorili şirniyyatların yeyilməsi çəkinin artmasına səbəb olur. Bu şirniyyatlarla bərabər çərəzlərin istehlakı gündəlik kalori qəbulunu artırır. Düzgün qidalanmanın vacib şərtlərindən biri də yavaş-yavaş yeməkdir. Çünki doyma siqnalı beynə 20 dəqiqə ərzində çatır. Yavaş-yavaş qidalanma həddindən artıq qida qəbulunun qarşısını alır. Mayenin düzgün qəbul edilməsi də sağlam qidalanmanın vacib şərtlərindəndir. Yemək vaxtı və yeməkdən dərhal sonra su içmək məsləhət görülmür. Suyun qida istehlakından 30 dəqiqə əvvəl ilıq halda içilməsi faydalı hesab olunur. Bayram günlərində fiziki aktivliyin yüksək olması da düzgün və balanslı qidalanmaq qədər vacib və faydalıdır.
"Şüa" restoranında nöqsanlar aşkarlandı
Fiziki şəxs Mikayılov Elvin Vaqif oğluna məxsus Bakı şəhəri, Nərimanov rayonu, Koroğlu Rəhimov 19 ünvanında fəaliyyət göstərən "Şüa" ictimai iaşə müəssisəsində AQTA əməkdaşları tərəfindən keçirilən yoxlama zamanı bir sıra nöqsanlar aşkarlanıb. Belə ki, sanitar-gigiyenik qaydaların gözlənilmədiyi müəssisədə qida məhsullarının saxlanması rejiminə əməl olunmadığı, temperaturun monitorinqinin aparılmadığı, emal sahəsində havalandırma sisteminin quraşdırılmadığı, mal qonşuluğu prinsipi pozulmaqla saxlanılan və baytarlıq sənədləri olmayan balıq, toyuq, hindquşu məhsulları müəyyən olunub. Həmçinin soyuq qəlyanaltılar və isti yeməklərin hazırlanmasının eyni sahədə həyata keçirildiyi, çalışan işçilərin soyunub geyinməsi üç sahənin ayrılmadığı, qida məhsullarının saxlandığı rəflərin korroziyaya uğradığı aşkar olunub. Müəssisədə çalışan işçilərin tibbi müayinədən keçmədən və gigiyenik təlimlərə cəlb edilmədən fəaliyyət göstərməsi kimi bir sıra nöqsanlar qeydə alınıb. Aşkar olunan faktla bağlı inzibati protokol tərtib edilib və nöqsanların aradan qaldırılması üçün icrası məcburi göstərişlər verilib.
