Giriş
Bioloji parçalana bilən materialların faydası nədir?
27 Avqust 2024 09:43
Qida sənayesində geniş istifadə olunan qablaşdırma materiallarından biri də plastik qablaşdırmadır. Dünyada hər il 250 milyon tondan çox istehsal edilən polistirol, polipropilen, polietilen, polimetilmetakrilat və polivinilxlorid kimi neft əsaslı sintetik plastiklər gündəlik həyatımızın bütün sahələrində geniş istifadə olunur. Belə neft əsaslı sintetik qablaşdırma materiallarının çürüməsi isə əsrlər ərzində baş verir. Nəticədə təbiətdə uzun müddət parçalana bilmədiyi üçün ətraf mühitin çirklənməsinə və digər zəhərli təsirlərə səbəb olur. Bu materiallardan yaranan tullantıların artması ekoloji problemlərə gətirib çıxarır.
Artan ekoloji problemlərin qarşısını almaq üçün sintetik qablaşdırma materiallarına alternativ olaraq bioloji parçalana bilən qida qablaşdırma materiallarının istifadəsini artırmaq məqsədəuyğundur. Plastik qablaşdırma ilə müqayisədə bioloji parçalana bilən qablaşdırma materialları faydalı ömrünü tamamladıqdan sonra parçalanmaqla ətraf mühitin çirklənməsinin qarşısını alır və özündən zərərli maddələr buraxmır. Çünki bu materialların istehsalında təbii ehtiyatlardan istifadə edilir. Bioloji parçalana bilən materiallara nişasta, sellüloza törəmələri, polihidroksialkonatlar, polilaktik turşu, poli-β-hidroksibutirat, polikaprolakton, polivinil spirti və xitosan kimi maddələr daxildir. Bioloji parçalana bilən materiallar müxtəlif mənbələrdən əldə edilə bilir və əsasən bioplastiklər, sellüloz, kağız və karton, dəniz yosunu və göbələk kimi növləri var.
Bioloji materiallardan hazırlanmış qablaşdırma materialları E.coli, listeria və göbələkləri məhv etməklə qida məhsullarını daha uzun müddət təzə saxlamaq xüsusiyyətinə malikdir. Ənənəvi plastik qablaşdırma materialları ilə müqayisədə bioloji parçalana bilən materialların parçalanaraq ətraf mühitə və qida məhsullarına zərərli kimyəvi maddələr yaymaq ehtimalı yoxdur.
Oxşar xəbərlər
Qida zəhərlənməsindən qorunmaq üçün əməl edilməsi vacib qaydalar
Qida zəhərlənmələrinə daha çox isti havalarda, yaz-yay aylarında təsadüf edilir. Zəhərlənmələrə mikroorqanizmlər, onların toksinləri və ya kimyəvi maddələrlə çirklənmiş qida qəbulu səbəb ola bilər. Son illərin statistik təhlilinə əsasən, ölkəmizdə qida zəhərlənmələrinin 75 %-i məişət zəminində baş verir. Qida zəhərlənmələrindən qorunmaq üçün aşağıdakı tövsiyələrə əməl etmək lazımdır: - Əllər yemək hazırlamazdan öncə, balıq, ət və quş əti kimi çiy qidalarla təmasdan sonra yaxşı yuyulmalı; - Mətbəx dəzgahı təmiz saxlanmalı, xüsusilə çiy ət, quş əti, balıq, çiy yumurta və tərəvəzlə təmasdan sonra yaxşı təmizlənməli; - Çiy istehlak edilən (limon, pomidor, meyvələr və s.) və çiy istehlak edilməyən (ət, kartof və s.) qidalar üçün fərqli doğrama lövhələrindən və bıçaqlardan istifadə edilməli; - Yeməkləri, xüsusilə ət yeməklərini bişirərkən tam bişdiyindən əmin olmalı; - Çiy ət, toyuq, balıq, yumurta və digər çiy istehlak edilməyən qidaların bişmiş qidalarla təmasına yol verməməli; - Dondurulmuş qidaları donunun açılması üçün otaq tempuraturunda deyil, soyuducunun alt bölməsində saxlamalı; - İstifadə müddəti keçməsə belə, xarabolma əlamətləri olan qidaları istehlak etməməli; - Yeməkləri, salatları, xüsusilə kremli şirniyyatları 2 saatdan artıq soyuducudan kənarda saxlamamalı; - Botulizm riskini nəzərə alaraq, ev şəraitində turşu hazırlayarkən məhsulların çox yaxşı yuyulması və sterilizasiyasına xüsusi diqqət yetirməli; - Tanımadığınız göbələyi yığmamalı və istehlak etməməli; - Qidaları onların xüsusiyyətlərindən asılı olaraq düzgün rejimdə saxlamalı; - Yeməyi bişirdikdən sonra yalnız bir dəfə qızdırmalı və ya dondurmalı.
”1003 – Çağrı Mərkəzi” ilə “Alo174” qida xətti arasında təcrübə mübadiləsi baş tutub
Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) “1003 – Çağrı Mərkəzi” ilə Türkiyənin Kənd Təsərrüfatı və Meşə Nazirliyinin “Alo174” qida xətti arasında təcrübə mübadiləsi baş tutub. Bu əməkdaşlıq çərçivəsində tərəflər vətəndaş müraciətlərinin qəbul edilməsi, onların operativ cavablandırılması və nəticələrlə bağlı məlumatların çatdırılması sahəsindəki təcrübələrini bölüşüblər. “1003 – Çağrı Mərkəzi”nin əməkdaşı “Alo174” qida xəttində vətəndaş müraciətlərinin dinlənilməsi, cavablandırılması və aidiyyatı orqanlara çatdırılması mərhələlərini izləyib. Mübadilə çərçivəsində qurum əməkdaşlarına “1003-Çağrı Mərkəzi”nin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat verilib. Vurğulanıb ki, “Çağrı Mərkəzi” vətəndaşların qida təhlükəsizliyi ilə bağlı müraciətlərini qəbul edən və operativ cavablandıran xidmətdir.
Qanunsuz heyvan kəsiminin qarşısının alınması istiqamətində tədbirlər davam etdirilir
Nəzarət tədbirləri çərçivəsində 2025-ci il 14-18 aprel tarixlərində Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları tərəfindən aparılan monitorinqlər zamanı Bakı şəhəri və Abşeron, Ağdaş, İmişli, Tovuz rayonlarında fəaliyyət göstərən 9 heyvan kəsimi və ət satışı məntəqəsində bir sıra nöqsanlar aşkar olunub. Aşkarlanmış uyğunsuzluqlarla əlaqədar inzibati tədbir görülüb. Baytarlıq-sanitariya ekspertizası aparılmadan heyvan kəsimi və ət satışı fəaliyyəti ilə məşğul olan və barələrində inzibati xəta haqqında protokol tərtib edilmiş məntəqələr aşağıdakılardır:
