Giriş
Daşınma zamanı qida məhsullarının çirklənməsinin qarşısını necə almaq olar?
31 Avqust 2023 14:49
Qida məhsullarının daşınması və çatdırılması zamanı mal qonşuluğu prinsipinə və qablaşdırmaya xüsusi diqqət yetirilməklə çirklənmə riskləri minimuma endirilməlidir. Həmçinin qida məhsulları çatdırılma zamanı zərərvericilər, ətraf mühitdən daxil olan yağıntı və ya digər mənbələr vasitəsilə çirklənmədən mühafizə olunmalıdır. Bu təcrübədən bir sıra xarici ölkələrdə geniş istifadə edilir və müsbət nəticə əldə olunur. Həmin ölkələrdə həm də müəyyən edilib ki, bir-birinə uyğun olmayan qida məhsullarının birgə daşınması nəticəsində müxtəlif problemlər yaranır. Bu problemlərin qarşısını almaq üçün istehlaka hazır qidalar çiy məhsullardan, kimyəvi maddələr və qeyri-ərzaq məhsulları isə qida məhsullarından ayrı daşınmalıdır. Eləcə də qırılma riskini azaltmaq üçün şüşə və digər belə qablarda olan qida məhsulları digər qida məhsulları ilə birlikdə aparılmamalıdır.
Qeyd edək ki, qida məhsulları bioloji, kimyəvi və fiziki çirkləndiricilər vasitəsilə çirklənir. Bu çirkləndiricilər isə qida mənşəli yoluxucu xəstəliklərə səbəb olur. Bioloji çirklənmə qida məhsullarının hazırlanması, qablaşdırılması və çatdırılması zamanı qidanın düzgün saxlanmaması nəticəsində baş verə bilər. Qida məhsulları təmizləyici və şəxsi gigiyena vasitələri, eləcə də bu kimi digər qeyri-ərzaq məhsulları ilə eyni çantada daşındıqda kimyəvi çirklənmənin baş verməsi mümkündür. Qida məhsulları müvafiq qaydada qablaşdırılmadıqda və ya xarici mühitdən qorunmadıqda isə fiziki çirklənmənin baş verməsi istisna edilmir.
Onu da bildirək ki, çirklənmənin qarşısının alınması qida təhlükəsizliyinin əsas şərtlərindəndir.
Oxşar xəbərlər
"Fish home" restoranında ciddi nöqsanlar aşkarlanıb
Binəqədi rayonu, Nizami Nərimanov küçəsi 15F ünvanında fəaliyyət göstərən fiziki şəxs Sayılov Məqsud Əzizağa oğluna məxsus “Fish home” restoranında AQTA əməkdaşları tərəfindən keçirilmiş yoxlama zamanı ciddi nöqsanlar aşkarlanıb. Belə ki, iaşə müəssisəsində mənşə sənədləri olmayan qida məhsulları (yağ, balıq və ət məhsulları) aşkarlanıb. Həmçinin qida məhsullarının hazırlanması zamanı çarpaz çirklənmə riskinin yarandığı, qida məhsullarının döşəmə və divardan ara məsafəsi gözlənilmədən saxlandığı, mətbəx sahəsində yerləşdirilmiş soyuducunun rəflərinin korroziyaya uğradığı, mal qonşuluğu və texnoloji ardıcıllıq prinsipinin pozulduğu, işçilər üçün soyunub-geyinmə sahəsinin təşkil edilmədiyi və gigiyenik təlimlərə cəlb edilmədiyi məlum olub. Məhsullardan nümunələr götürülərək laborator müayinələrə cəlb olunub. Faktla bağlı sahibkar barəsində inzibati protokol tərtib edilib və qida obyektində xidmətlərin göstərilməsinin dayandırılması barədə məhdudlaşdırıcı tədbir görülüb.
İdxal olunan nektarin və şaftalı tinglərində virus aşkarlanıb
Nəzarət tədbirləri çərçivəsində “Agro Plant” MMC-nin Türkiyədən idxal etdiyi nektarin və şaftalı tinglərindən AQTA əməkdaşları tərəfindən götürülmüş nümunələrin müayinəsi nəticəsində məhsul partiyasında şarka virusu aşkarlanıb. Faktla bağlı 18000 ədəd nektarin, 18240 ədəd şaftalı tinginin gömrük ərazisinin hüdudlarından kənara çıxarılması və ya məhv olunması barədə qərar qəbul edilib, hazırda qanunvericiliyə uyğun müvafiq tədbirlər görülməkdədir. Qeyd edək ki, şarka virusu meyvə ağaclarında, xüsusilə nektarin, şaftalı, gavalı və albalıda ciddi xəstəliklərə səbəb olur. Virus bitkilərin inkişafını zəiflədir və məhsuldarlığı əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.
“Sağlam məktəbli” layihəsi davam edir
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) tərəfindən “Sağlam məktəbli” layihəsi çərçivəsində ümumi təhsil müəssisələrində maarifləndirmə tədbirləri davam etdirilir. Məktəblilər arasında sağlam qidalanmanın təşviqi məqsədilə növbəti görüş Kaspi liseyinin müraciəti əsasında adıçəkilən məktəbdə keçirilib. Tədbirdə iştirak edən 70-ə yaxın məktəbliyə Agentliyin fəaliyyət istiqamətləri, eləcə də qida təhlükəsizliyinin təmin olunması və sağlam qidalanmanın əhəmiyyəti barədə məlumat verilib. Şagirdlər öz növbələrində zərərli qidaların insan sağlamlığına mənfi təsirlərini əks etdirən səhnəcik nümayiş etdiriblər. Daha sonra Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun mütəxəssisləri tərəfindən “Təhlükəsiz qidalanma necə olmalıdır?” və “Şəkərin insan sağlamlığına zərərləri” mövzularında təqdimatlar edilib. Görüşdə qidalanma mövzusunda məktəbliləri maraqlandıran suallar cavablandırılıb, onlara maarifləndirici bukletlər paylanılıb. Eləcə də qida təhlükəsizliyi ilə bağlı xoşagəlməz halla qarşılaşdıqda və ya sağlam qidalanma ilə əlaqədar suallar yarandıqda AQTA-nın “1003-Çağrı Mərkəzi”nə müraciət edə biləcəkləri şagirdlərin diqqətinə çatdırılıb. Qeyd edək ki, “Sağlam məktəbli” layihəsi məktəblilər arasında sağlam qidalanmanının təşviq olunması, qida təhlükəsizliyi anlayışının təbliğ edilməsi və şagirdlərə qida təhlükəsizliyi vərdişlərinin aşılanması məqsədilə həyata keçirilir.
