Giriş
Omeqa-3 balıq yağının faydaları və istehlak qaydaları
4 Avqust 2023 12:40
Yağ turşularının xüsusiyyəti onların molekulundakı karbon atomlarının və karbon atomları arasındakı ikiqat rabitələrin sayı, eləcə də bu rabitələrin yerləşdiyi mövqeyə görə müəyyən edilir. Omeqa-3 yağ turşularının geniş yayılan və balıq mənşəli növüdür. Qida əlavəsi kimi tanınan bu məhsul uzun karbon zəncirinə malik doymamış yağ turşuları qrupundan təşkil olunub. İnsan sağlamlığı üçün faydalı olan və yağ turşularının ən yaxşı mənbəyi hesab edilən Omeqa-3 balıq yağı əlavəsi tuna, siyənək, skumbriya kimi yağlı balıqlardan əldə olunan heyvan mənşəli yağ qrupuna daxildir.
Tərkibində yağ turşuları və D vitamini olan Omeqa-3 istehlak üçün olduqca faydalı sayılır. Otaq şəraitində saxlanılan və maye halda olan bu balıq yağı növü həkimlərin tövsiyəsi ilə bütün insanların, xüsusilə də uşaqların asanlıqla istehlak edə biləcəyi bir qida əlavəsidir.
Omeqa-3 insan orqanizminin bir sıra funksiyaları üçün vacib və zəruridir. Elmi araşdırmalar əsasında bu yağ turşularından istifadənin insanların bir çox xəstəliklərdən qorunmasında əhəmiyyətli rol oynadığı aşkarlanıb. D vitamini ilə zəngin olan Omeqa-3 balıq yağı növü sümüklərin möhkəmlənməsinə, qaraciyərin yağlanmasının qarşısının alınmasına müsbət təsir göstərməklə, ürək-damar sistemi xəstəliklərinin profilaktikasında əhəmiyyətli rol oynayır. Bu yağ turşuları qrupu xərçəngin qarşısının alınmasında, iltihabi proseslərin azalmasında və gözlərin sağlamlığının təmin olunmasında böyük rol oynayır. A vitamini ilə zəngin olan balıq yağı xüsusilə uşaqlarda gözlərin sağlamlığını qorumaqla yanaşı, onların görmə qabiliyyətini də gücləndirir. Həmçinin tərkibindəki zəngin maddələr kompleksi sayəsində uşaqların immunitetini gücləndirir və onları qrip, soyuqdəymə kimi xəstəliklərdən qoruyur. Nəticədə Omeqa-3 uşaqlarda sağlam böyüməni və inkişafı təmin edir. Eyni zamanda onların idrakının inkişafına və yetkinləşməsinə müsbət təsir göstərir.
Omeqa-3 balıq yağı uzun illərdir ki, insanlar tərəfindən istifadə olunan pəhriz qida əlavəsi növüdür. Bu yağ müxtəlif formalarda istehsal edilir. Ticarət obyektlərində bu balıq yağına kapsul və həblər formasında rast gəlinir. Uşaqlar üçün daha cəlbedici olması üçün bu yağ çeynənən gel şəklində də istehsal edilir. Bununla yanaşı, balıq yağı kapsulalarında olan yağın kalori dəyərinin qəbul etdiyimiz digər qidalarla müqayisədə çox olmadığı bildirilir. Buna görə də, hesab edilir ki, bu yağ insanlarda kökəlməyə səbəb olmur.
Şübhəsiz ki, Omeqa-3 və digər bu kimi faydalı qida əlavələrinin təhlükəsiz formada qəbulu zəruri hesab edilir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının sağlam qidalanma ilə bağlı tövsiyələrində orqanizmə kifayət qədər Omeqa-3 yağ turşularının daxil olmasının təmin edilməsi məqsədi ilə insanın həftədə 2-3 dəfə balıq istehlak etməsi vacib hesab olunur. Balıq istehlakının geniş yayılmadığı coğrafi məkanlarda yaşayan və ya balıq bişirməyi və istehlak etməyi sevməyən insanlar isə həkimlərin tövsiyəsi ilə balıq yağından məqsədəuyğun şəkildə istifadə edə bilərlər. Kifayət qədər balıq istehlak olunmadığı halda, müvafiq mütəxəssis məsləhəti ilə balıq yağı əlavəsinin istehlakına başlanılmalıdır. Bütün qida əlavələri kimi, Omeqa-3 balıq yağının da kortəbii şəkildə deyil, həkim məsləhəti ilə istehlak edilməsinə üstünlük verilməlidir.
Məqalə Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun “Elmi Araşdırmalar Mərkəzi” departamentinin Heyvan Sağlamlığı və risklərin qiymətləndirilməsi şöbəsinin mütəxəssisi Yusif Babayev tərəfindən hazırlanıb
Oxşar xəbərlər
Qurbanlıq heyvanın kəsimi zamanı hansı tələblərə əməl edilməlidir?
6-7 iyun tarixlərində Qurban bayramı qeyd olunacaq. Qurbanlıq heyvanlar yalnız xüsusi ayrılmış və sanitariya-gigiyena tələblərinə cavab verən məntəqələrdə kəsilməlidir. Küçə, yol kənarı, məhəllə araları kimi qanunsuz və antisanitar yerlərdə aparılan kəsimlər xəstəliklərin yayılmasına səbəb ola bilər. Kəsim həm də ətraf mühitin, insan sağlamlığının qorunmasına yönəlməlidir. Heyvan kəsimi məntəqələrində fasiləsiz su təminatı olmalı, qəssablar xüsusi geyimdə və tibbi yoxlamadan keçmiş vəziyyətdə fəaliyyət göstərməlidir. Alətlər daim dezinfeksiya olunmalı, tullantılar isə vaxtında və düzgün şəkildə ərazidən kənarlaşdırılmalıdır. Ət məhsullarının satışını həyata keçirən məkanlar sanitar və baytarlıq tələblərinə cavab verməlidir. Cəmdəklərin saxlanıldığı yerlər soyuducu avadanlıqlarla təchiz edilməli, soyuq zəncir prinsipi qorunmalıdır. Diri heyvanların satışına bu nöqtələrdə yol verilməməlidir. Tələb olunan infrastruktur və nəzarət sistemi olmadan həyata keçirilən satış və kəsimlər həm təhlükəli, həm də qanunsuzdur. Qurbanlıq heyvanın kəsimi zamanı gözlənilməli olan tələblərlə linkdən tanış ola bilərsiniz: https://www.youtube.com/shorts/HSNsy3uRsAk
Xırdalanda ictimai iaşə obyektində normativ tələblərin pozulduğu aşkarlanıb
Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları Xırdalan şəhəri, S.Bəhlulzadə küçəsində fəaliyyət göstərən, fiziki şəxs Məmmədov Məmməd Tofiq oğluna məxsus “Məhəllə” kafesində yoxlama keçirib. Baxış zamanı kafedə qida təhlükəsizliyi sahəsində texniki normativ hüquqi aktların tələblərinin pozulduğu, sanitar-gigiyenik və sanitar-texniki vəziyyətin qənaətbəxş olmadığı aşkarlanıb. Etiket məlumatları və müvafiq müşayiətedici sənədləri olmayan məhsulların satışa çıxarıldığı müəyyən edilib. Faktla bağlı nöqsanlar aradan qaldırılanadək kafenin fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb, rəhbəri barəsində inzibati qərar qəbul edilərək cərimə tətbiq olunub.
Dünyadakı epizootik vəziyyətə uyğun olaraq müvafiq tədbirlər görülür
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatlarına əsasən, Kamboca Krallığının Kamponq Speu əyalətində yüksək patogen quş qripi, İsrail Dövlətinin Şimal bölgəsində isə xırdabuynuzlu heyvanların taun xəstəliyi qeydə alınıb. Respublika ərazisinin bu yoluxucu xəstəliklərdən qorunması üçün qeyd olunan ərazilərdə zonalaşma prinsipi nəzərə alınmaqla, diri quş və quşçuluq məhsullarının idxalı, xırdabuynuzlu heyvanların və onlara aid məhsulların idxalı, habelə tranzit daşınması ilə bağlı Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”nə uyğun olaraq müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
