Giriş
2020-ci ilin yanvarından qida təhlükəsizliyi qeydiyyatından keçməyən sahibkarlara qarşı nəzarət tədbirləri sərtləşdiriləcək
24 Dekabr 2019 16:35
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) qida zəncirinin bütün mərhələlərini əhatə etməklə qida obyektlərində sahibkarlar tərəfindən həyata keçirilən təsərrüfat fəaliyyətinin texniki normativ hüquqi aktların tələblərinə, gigiyenik, baytarlıq və fitosanitar tələblərə uyğunluğunun təmin edilməsi məqsədi ilə həmin subyektləri qida təhlükəsizliyi qeydiyyatına alır.
Qida təhlükəsizliyinin təmin edilməsi istiqamətində aparılan genişmiqyaslı islahatların xüsusiyyətlərini və yaratdığı öhdəlikləri nəzərə alaraq keçid dövrü müəyyənləşdirilib və bu müddət ərzində sahibkarların qanunun tələbinə əməl olunması istiqamətində çoxsaylı maarifləndirici tədbirlər və çağırışlar edilib. Bu müddətdə qeydiyyatdan keçməyən sahibkarlar barədə zəruri məlumatlar toplanılıb, həmin sahibkarlara bir neçə dəfə bildirişlər təqdim olunub və müvafiq qaydada xəbərdarlıqlar olunub. Təəssüf ki, qida təhlükəsizliyi qeydiyyatının mahiyyəti, habelə əhəmiyyəti və üstünlükləri sahibkarlar tərəfindən düzgün qiymətləndirilmir və nəticədə qida təhlükəsizliyinin təmin edilməsi ilə bağlı dövlət nəzarətini və tənzimləməsini həyata keçirən vahid səlahiyyətli qurum – AQTA ilə əməkdaşlıqdan yayınma halları müşahidə olunur. Bu isə son nəticədə ölkədə qida təhlükəsizliyinin bərqərar olmasına, qida zəncirinin bütün mərhələlərində fəaliyyət göstərən qida subyektləri üzərində dövlət nəzarətinin səmərəli şəkildə qurulmasına mənfi təsir göstərir.
Agentlik qanunvericiliyin icrasını, eləcə də dövlət tərəfindən müəyyən edilən öhdəliklərin həyata keçirilməsini təmin etmək məqsədilə 2020-ci ilin yanvar ayından qida təhlükəsizliyi qeydiyyatından keçməyən sahibkarlıq subyektləri üzərində nəzarəti daha da gücləndirəcək. Bu məqsədlə nəzarət yoxlama tədbirləri aparılacaq və aşkar olunacaq qeydiyyatsız müəssisələrin fəaliyyəti məhdudlaşdırılacaq. Eyni zamanda həmin müəssisələrin məhsulları dövriyyədən çıxarılacaq və qanunsuz fəaliyyətə görə inzibati tədbirlər görüləcək. Odur ki, sahibkarların qısa müddət ərzində qida təhlükəsizliyi qeydiyyatından keçmələri tələb olunur.
Qida təhlükəsizliyi qeydiyyatı ölkə daxilində qida sahəsində fəaliyyət göstərən, eləcə də xaricdə fəaliyyət göstərən və Azərbaycana qida məhsulları ixrac edən sahibkarlıq subyektləri üzərində nəzarət həyata keçirilməsi üçün aparılan qeydiyyat prosedurudur. Qeydiyyatdan keçmiş subyektlər qida təhlükəsizliyi reyestrinə daxil edilərək onlara “Qida təhlükəsizliyi reyestrindən çıxarış” təqdim edilir.
Qida təhlükəsizliyi qeydiyyatı müddətsiz olmaqla subyektlərə bu sahədə fəaliyyət üçün geniş imkanlar yaradır. Qida təhlükəsizliyi qeydiyyatına alınmış və dövlət reyetsrinə daxil edilmiş sahibkarlıq subyektlərinin müvafiq sahədə ölkə daxilində məhsul və xidmət çeşidlərinin dövriyyəsi üçün əlavə sertifikatlaşdırmaya ehtiyac duyulmur. Qeydiyyatdan keçən subyektlər Agentliklə əməkdaşlıq qurmaqla qida təhlükəsizliyi sahəsində mütəmadi yeniliklər, beynəlxalq tələblərə cavab verən yeni qayda və normalar, eləcə də ümumi qida təhlükəsizliyi sahəsində maariflənir, onların qida sahəsindəki məhsul və xidmətlərinin daxili və xarici bazara çıxışları təkmilləşir, eyni zamanda Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun təqdim etdiyi xidmətlərdən istifadə imkanı yaradır.
Qida təhlükəsizliyi qeydiyyatı üzrə tətbiq edilən dövlət rüsumu “Dövlət rüsumu haqqında” Qanuna əsasən qida məhsulları sahəsində fəaliyyət göstərən subyektlərin qida təhlükəsizliyi qeydiyyatı reyestrdən çıxarışın verilməsi 150 manat, reyestr məlumatlarında fəaliyyət sahəsindən asılı olaraq baş verən dəyişikliyin edilməsi 50 manat, reyestrdən çıxarışın dublikatının verilməsi üçün isə 10 manat nəzərədə tutulub. Qida təhlükəsizliyi qeydiyatı bir dəfə aparılır və “Lisenziyalar və icazələr haqqında” Qanuna əsasən reyestrdən çıxarışlar müddətsiz təqdim olunur.
Oxşar xəbərlər
Qurbanlıq heyvanların satışı və kəsimi xidmətləri göstəriləcək ünvanlar açıqlanıb
Qurbanlıq heyvan kəsimi və satışının müvafiq norma və qaydalara uyğun, sağlam və rahat şəraitdə həyata keçirilməsi məqsədilə bu il ölkə üzrə 126 ünvanda qurbanlıq heyvanların satışı və kəsimi xidmətləri təşkil olunacaq. Bunlardan 70-də həm kəsim, həm satış, 29-da qurbanlıq heyvanların yalnız satışı, 27-də isə yalnız heyvan kəsimi xidmətləri təklif olunacaq. Həmin məntəqələrdə baytarlıq nəzarətindən keçmiş və sanitar-gigiyenik tələblər gözlənilməklə kəsilmiş qurbanlıq heyvanlar əhaliyə təqdim olunacaq. Bununla yanaşı, bir sıra regionlarda Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ilə razılaşdırılmaqla səyyar heyvan kəsimi çadırları quraşdırılaraq qurbanlıq heyvanların baytarlıq nəzarəti altında kəsimi və satışı təmin ediləcək. Həmçinin ölkə ərazisində fəaliyyət göstərən müvafiq infrastruktura malik ticarət şəbəkələri tərəfindən sifarişlərə uyğun bayram günlərində qurbanlıq heyvan ətinin vətəndaşlara çatdırılması nəzərdə tutulur. Bununla bağlı həmin satış şəbəkələri tərəfindən ətraflı məlumatlar veriləcək. Vətəndaşlar bayram günlərində saat 08:00-dan 20:00-dək qurbanlıq heyvanları satmaq, almaq və ya kəsdirmək üçün yuxarıda qeyd edilən xidmətlərdən istifadə edə bilərlər. Ölkə üzrə qurbanlıq heyvanların satışı və kəsimi yerləri barədə məlumatları https://afsa.gov.az/az/qurban-bayrami-2025 linkinə daxil olmaqla, eləcə də aşağıdakı cədvəldən əldə edə bilərsiniz:
Heyvan kəsimi məntəqələrində hansı qaydalara əməl olunmalıdır?
Qurban bayramı günlərində heyvan kəsimi və satışına tələbat əhəmiyyətli dərəcədə artır. Bu sahədə fəaliyyət göstərən sahibkarlar heyvan kəsimini qanunvericiliyin tələblərinə uyğun həyata keçirməlidir. Heyvan kəsimi məntəqələrində baytarlıq-sanitariya tələblərinə ciddi şəkildə riayət olunması həm işçi heyətinin, həm də istehlakçıların sağlamlığının qorunmasına xidmət edir. Bu qaydaların düzgün tətbiqi kəsim məntəqəsinin təhlükəsiz fəaliyyətini təmin edir. Kəsim məntəqəsində fasiləsiz su təminatı qurulmalıdır. İşçi heyəti xüsusi təmiz geyimdə (saç toru, xalat, kombinezon, önlük, rezin çəkmə, əlcək və s.) olmalı, əraziyə zərərvericilərin və digər heyvanların (it,pişik) daxil olmasının qarşısı alınmalıdır. Həmçinin işçi heyət iş geyimində kəsim məntəqəsindən kənara çıxmamalıdır. Alətlər və ləvazimatlar mütəmadi təmizlənib dezinfeksiya edilməli, tullantılar isə sanitariya-gigiyena qaydalarına uyğun toplanıb vaxtaşırı kənarlaşdırılmalıdır.
Qurbanlıq heyvanın kəsimi zamanı hansı tələblərə əməl edilməlidir?
6-7 iyun tarixlərində Qurban bayramı qeyd olunacaq. Qurbanlıq heyvanlar yalnız xüsusi ayrılmış və sanitariya-gigiyena tələblərinə cavab verən məntəqələrdə kəsilməlidir. Küçə, yol kənarı, məhəllə araları kimi qanunsuz və antisanitar yerlərdə aparılan kəsimlər xəstəliklərin yayılmasına səbəb ola bilər. Kəsim həm də ətraf mühitin, insan sağlamlığının qorunmasına yönəlməlidir. Heyvan kəsimi məntəqələrində fasiləsiz su təminatı olmalı, qəssablar xüsusi geyimdə və tibbi yoxlamadan keçmiş vəziyyətdə fəaliyyət göstərməlidir. Alətlər daim dezinfeksiya olunmalı, tullantılar isə vaxtında və düzgün şəkildə ərazidən kənarlaşdırılmalıdır. Ət məhsullarının satışını həyata keçirən məkanlar sanitar və baytarlıq tələblərinə cavab verməlidir. Cəmdəklərin saxlanıldığı yerlər soyuducu avadanlıqlarla təchiz edilməli, soyuq zəncir prinsipi qorunmalıdır. Diri heyvanların satışına bu nöqtələrdə yol verilməməlidir. Tələb olunan infrastruktur və nəzarət sistemi olmadan həyata keçirilən satış və kəsimlər həm təhlükəli, həm də qanunsuzdur. Qurbanlıq heyvanın kəsimi zamanı gözlənilməli olan tələblərlə linkdən tanış ola bilərsiniz: https://www.youtube.com/shorts/HSNsy3uRsAk
