Giriş
AQTİ laboratoriyaları Rusiyada keçirilən səriştəlilik sınaqlarında uğurlu nəticələr əldə edib
15 Avqust 2023 12:17
Qida təhlükəsizliyi sahəsində laboratoriya sisteminin inkişafı ilə bağlı Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) nəzdində fəaliyyət göstərən laboratoriyaların maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi və modernləşdirilməsi istiqamətində mütəmadi olaraq tədbirlər həyata keçirilir. Həmçinin laboratoriyalarda qabaqcıl texnologiyaların tətbiqi, səriştəliliyin artırılması üçün kadrların təlimlərdə və beynəlxalq laboratoriyalararası səriştəlilik sınaqlarında iştirakı təmin edilir.
Həyata keçirilən tədbirlər çərçivəsində AQTİ-nin bitki sağlamlığı istiqamətində fəaliyyət göstərən Mərkəzi Fitosanitar Laboratoriyası, həmçinin bu laboratoriyanın Meyvəli Karantin Ekspertiza bölməsi, eləcə də Tovuz Regional Sınaq Laboratoriyası və Xaçmaz Regional Sınaq Laboratoriyası Rusiya Federasiyasının "Ümumrusiya Bitki Karantini Mərkəzi" Federal Dövlət Büdcə Təşkilatı tərəfindən təşkil olunan laboratoriyalararası səriştəlilik sınaqlarına qatılaraq uğurlu nəticələr əldə edib. Belə ki, Mərkəzi Fitosanitar Laboratoriya tərəfindən karantin tətbiq olunan zərərli orqanizmlərdən qəhvəyi mərmər bağacığı, pomidor lağımlayıcı güvəsi, Aralıq dənizi meyvə milçəyi və Asiya giləmeyvə drozofilası zərərvericilərinin, alaq otlarından isə tikanlı quşüzümü növlərinin diaqnostikası morfoloji metodla, fitopatogen viruslardan şarka virusunun, bakteriya mənşəli bitki xəstəliklərindən üzümün bakteriozu (Pirs xəstəliyi), meyvə ağaclarının yanığı və göbələk mənşəli qonur monilioz çürümənin diaqnostikası isə molekulyar səviyyədə real zamanda PZR müayinə metodu ilə aparılıb. Tovuz Regional Sınaq Laboratoriyasında karantin tətbiq olunan zərərvericilərdən pomidor lağımlayıcı güvəsi, Xaçmaz Regional Sınaq Laboratoriyasında və Meyvəli Karantin Ekspertiza bölməsində isə karantin tətbiq edilən qəhvəyi mərmər bağacığı və pomidor lağımlayıcı güvəsi növlərinin diaqnostikası morfoloji metodla həyata keçirilib. Bütün sınaq nəticələrində 100% dəqiqlik əldə edilib.
Qeyd edək ki, Mərkəzi Fitosanitar Laboratoriya bundan əvvəl də "Ümumrusiya Bitki Karantini Mərkəzi" Federal Dövlət Büdcə Təşkilatı tərəfindən təşkil olunan laboratoriyalararası səriştəlilik sınaqlarında dörd orqanizm üzrə 100% dəqiqlik əldə edib.
Onu da bildirək ki, Azərbaycanda istehsal olunan bitkiçilik məhsulları əsasən Rusiyaya ixrac edildiyi üçün laboratoriyaların bu uğuru ölkəmizin ixrac potensialının yüksəlməsində mühüm rol oynayacaq. Bölgələrdə fəaliyyət göstərən Tovuz və Xaçmaz Regional Sınaq Laboratoriyaları ilə Meyvəli Karantin Ekspertiza bölməsinin bu nəticələri isə həm də regional laboratoriyaların səviyyəsinin yüksək olduğunu göstərir.
Oxşar xəbərlər
ADNSU tələbələri ilə maarifləndirici görüş keçirilib
Azərbaycan Neft və Sənaye Universitetinin “Qida mühəndisliyi” ixtisası üzrə təhsil alan tələbələri ilə maarifləndirici görüş keçirilib. Görüşdə Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) və Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) fəaliyyəti haqqında ətraflı məlumat verilib. Qeyd edilib ki, qida zəncirinin bütün mərhələlərində nəzarət mexanizmlərinin qurulması, bununla da əhalinin təhlükəsiz və sağlam qida ilə təmin edilməsi Agentliyin başlıca məqsədilərindən biridir. Tələbələrə Agentliyin strukturu, işə qəbul proseduru və karyera imkanları haqqında məlumat verilib. Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun nəzdində müasir standartlara uyğun qurulan laboratoriyaların ölkəmizdə qida təhlükəsizliyi, heyvan və bitki sağlamlığının qorunmasında mühüm rolu vurğulanıb. Görüş zamanı “Qida Təhlükəsizliyi Könüllüləri” təşəbbüs qrupunun fəaliyyətindən bəhs olunub. Qeyd olunub ki, bu günə qədər 2300 nəfər könüllü olmaq üçün müraciət edib, onlardan 550 nəfər seçilib. “Azərbaycan Respublikasında qida təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə dair 2019–2025-ci illər üçün Dövlət Proqramı” çərçivəsində keçirilən görüşdə tələbələrin dövlət qulluğu, Agentlikdə təcrübə keçmək imkanları barədə sualları cavablandırılıb. Sonda Universitetin rəhbər və müəllim heyəti ilə görüş keçirilib, əməkdaşlığın gücləndirilməsi istiqamətində müzakirələr aparılıb.
Arı xəstəlikləri üzrə monitorinqlər həyata keçirilir
İnfeksion və invaziyon arı xəstəlikləri üzrə epizootoloji monitorinqlər davam etdirilir. Monitorinqlər zamanı arıxanalara klinik baxış keçirilib, diaqnostik nümunələr götürülərək akarapidoz, arıların xırda pətək böcəyi, Avropa çürüməsi, Amerika çürüməsi, bal arılarının tropilelap gənələri və varroatoz xəstəliklərinə görə seroloji müayinələr aparılıb. 2024-ci ildə respublikanın 52 şəhər və rayonuna aid 151 kənd və qəsəbəsində 563 arıçılıq təsərrüfatında mövcud olan 11540 arı ailəsindən götürülmüş nümunələrin müayinəsi nəticəsində xəstəlik və xəstəliyə şübhəli hallar aşkarlanmayıb. 2025-ci ilin fevral-aprel ayları ərzində isə aparılan monitorinqlər zamanı Gəncə-Daşkəsən iqtisadi rayonunda 55 nümunədə, Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonunda isə 14 nümunədə parazitar xəstəlik olan nozematoz xəstəliyinin törədicisinə rast gəlinib. Monitorinqlər çərçivəsində təsərrüfat sahiblərinə aidiyyəti təlimatlar verilib, baytarlıq norma və qaydalarına əməl olunması üçün məqsədyönlü maarifləndirmə-təbliğat tədbirləri keçirilib və qanunvericiliyin tələbləri izah olunub.
AQTA əməkdaşı Cenevrədə beynəlxalq tədbirdə iştirak edib
İsveçrənin Cenevrə şəhərində “Davamlı üzvi çirkləndiricilər haqqında” Stokholm Konvensiyası (SC COP-12), “Təhlükəli tullantıların sərhədlərarası daşınmasına və kənarlaşdırılmasına nəzarət haqqında” Bazel Konvensiyası (BC COP-17) və “Pestisidlər və təhlükəli kimyəvi maddələrin beynəlxalq ticarətinə dair” Rotterdam Konvensiyası (RC COP-12) üzrə Tərəflərin birgə Konfransları keçirilib. Kimyəvi maddələrin və tullantıların təhlükəsiz idarə olunması, insan sağlamlığının qorunması və ətraf mühitin mühafizəsi məqsədi ilə keçirilən beynəlxalq tədbirdə ölkəmizin nümayəndə heyətinin tərkibində Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi ilə yanaşı, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşı Cavidan Quliyev də olub. Konfrans çərçivəsində ətraf mühitin çirklənməsi, iqlim dəyişikliyi və bioloji müxtəliflik kimi qlobal çağırışlar müzakirə olunub, bir sıra mühüm qərarlar qəbul edilib.
