Giriş
Azərbaycanın mütərəqqi təcrübəsi Vyanada keçirilən “Avropa Regionu üzrə Vahid Sağlamlıq” seminarında maraqla qarşılanıb
12 İyun 2024 16:31
Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin nümayəndə heyəti Vyana şəhərində Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) “Avropa Regionu üzrə Vahid Sağlamlıq” mövzusunda keçirilən seminarında iştirak edir. 11-13 iyun tarixlərini əhatə edən seminarın məqsədi Avropada, həmçinin Mərkəzi Asiyada ictimai sağlamlıq, heyvan sağlamlığı və ətraf mühitin mühafizəsi üzrə “Regional Vahid Sağlamlıq Mexanizmi”nin yaradılması məsələlərinin müzakirəsi və ÜHST-in cari ildə Özbəkistanda keçiriləcək 31-ci Regional Konfransına təqdim ediləcək təkliflərin hazırlanmasından ibarətdir.
Seminarın ilk günündə Avstriya, Fransa və İsveçrə ilə yanaşı ölkəmizdə “Vahid sağlamlıq” konsepsiyasının icra vəziyyəti və görülən işlər barədə təqdimatlar edilib. Təqdimatda zoonoz mənşəli heyvan xəstəlikləri ilə mübarizənin və bu məqsədlə aidiyyəti qurumların əlaqəli fəaliyyətinin təşkili, antibiotiklərin dövriyyəsinə nəzarət mexanizmlərinin tətbiqinə dair geniş məlumat verilib. Regionda ilk dəfə helikopterdən istifadə etməklə ölkəmizdə vəhşi heyvanların quduzluq xəstəliyinə qarşı aldadıcı yemlər vasitəsilə peyvəndlənməsi, sürətlə yayıla bilən və insan sağlamlığı üçün də təhlükəli olan xəstəliklərə qarşı epizootoloji monitorinqlərin sistemli şəkildə həyata keçirilməsi və bunun üçün 2+ bioloji təhlükəsizlik səviyyəsinə malik səyyar laboratoriyaların istifadəsi mütərəqqi təcrübə kimi qarşılanıb.
Cari ildə ölkəmizin xırdabuynuzlu heyvanların taunu xəstəliyi üzrə azad olma statusunun təsdiq olunması və Avropa heyvan rifahı platformasının rəhbər komitəsinə üzv seçilməsi, habelə dabaq xəstəliyi üzrə regional məsləhət qrupunun rəhbəri kimi fəaliyyətləri yüksək qiymətləndirilib, ÜHST-in təşəbbüslərinə aktiv şəkildə qoşulduğu vurğulanıb.
Seminarın yekununda qəbul olunacaq sənədlərlə yanaşı, Azərbaycanın təcrübəsinin digər ölkələrdə də tətbiq olunması məsələsi müzakirə ediləcək.
Səfər zamanı ÜHST-in hazırda fəaliyyətdə olan Baş Direktoru Monik Elua və yeni seçilmiş, 2024-cü il 1 avqust tarixindən fəaliyyətə başlayacaq Baş Direktor Emanuel Soyberian, həmçinin təşkilatın Avropa üzrə regional ofisinin rəhbərliyi ilə gələcək əməkdaşlıq perspektivləri müzakirə edilib.
Xatırladaq ki, seminarda ÜHST-nin Avropa üzrə regional ofisinə daxil olan 53 ölkə iştirak edir.
Oxşar xəbərlər
Təhlükəli zoonoz xəstəlik — Qarayara
Qarayara — heyvanlardan insanlara keçə bilən zoonoz xəstəliklərdəndir. Hazırda bütün dünyada insanlar arasında rast gəlinən yoluxucu xəstəliklərin 60%-dən çoxu məhz zoonoz infeksiyaların payına düşür. Heyvanlar bu infeksiyaya xəstəlik törədiciləri ilə çirklənmiş su və torpaq vasitəsi ilə yoluxur. Xəstəliyin əsas əlamətləri isə bunlardır: heyvan qəfil yıxılır, ağız və burun dəliklərindən qanlı köpük, anus dəliyindən isə qan axır, bir neçə dəqiqə ərzində ölüm halı baş verir. Qanda laxtalanma prosesi getmədiyindən, cəsəd qısa müddətdə köpür və bərkimir. Qarayara xəstəliyindən tələf olmuş heyvanların cəsədinin yarılması yolverilməzdir. Ölmüş heyvanın cəsədi yandırılma yolu ilə zərərsizləşdirilməlidir. İnsanlar xəstə heyvanların əti, ondan hazırlanmış yarımfabrikat məhsulların istehlakı və digər ətraf mühit amilləri ilə bu xəstəliyə yoluxa bilər. Bu zaman yoluxmuş şəxs dərhal tibbi yardım almalıdır. Mal-qaranı qarayara xəstəliyindən qorumaq üçün heyvanların dövri peyvəndlənməyə cəlb olunması vacibdir. Xəstəlikdən qorunmağın ən təsirli yolu baytarlıq nəzarəti olmayan yerdən ət almamaqdır.
Dünyadakı epizootik vəziyyətə uyğun olaraq müvafiq tədbirlər görülür
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatlarına əsasən, Xorvatiya Respublikasının Brodsko-Posavska inzibati ərazi vahidində, Danimarka Krallığının Şimali Yutlandiya regionunda, Türkiyə Respublikasının Kayseri vilayətində yüksək patogen quş qripi xəstəliyi qeydə alınıb. Respublika ərazisinin bu yoluxucu xəstəlikdən qorunması üçün qeyd olunan ərazilərdə zonalaşma prinsipi nəzərə alınmaqla, xəstəlik baş vermiş təsərrüfatdan 10 km radiusda olan məsafədə yerləşən müəssisələrdən diri quş və quşçuluq məhsullarının idxalına ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”nə uyğun olaraq müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
AQTA maarifləndirir: Təhlükəli zoonoz xəstəlik – Qarayara
Qarayara ən qorxulu zoonoz xəstəliklərdən biridir. Bu xəstəlik heyvanlarla yanaşı insanlar üçün də böyük təhlükə törədir. Hazırda bütün dünyada insanlar arasında rast gəlinən yoluxucu xəstəliklərin 60%-dən çoxu məhz zoonoz infeksiyaların payına düşür. Xəstəliyə daha çox iri və xırdabuynuzlu heyvanlar, eləcə də at, maral və dəvələr həssasdır. Heyvanlar bu infeksiyaya bir çox hallarda xəstəlik törədiciləri ilə çirklənmiş su və torpaq vasitəsi ilə yoluxa bilərlər. Heyvanlarda xəstəliyin gizli dövrü olduqca qısadır, təxminən 1-3 gün çəkir. Xəstəliyin “ildırımvari” adlandırılan ən sürətli yayılma formasında isə heyvan qəfil yıxılır, ağız və burun dəliklərindən qanlı köpük, anus dəliyindən isə qan axır, bir neçə dəqiqə ərzində ölüm halı baş verir. Qanda laxtalanma prosesi getmədiyindən, cəsəd qısa müddətdə köpür və bərkimir. Qarayara xəstəliyindən tələf olmuş heyvanların cəsədinin yarılması yolverilməzdir. Ölmüş heyvanın cəsədi yandırılma yolu ilə zərərsizləşdirilməlidir. Bu infeksiya insanlara xəstə heyvanların əti, ondan hazırlanmış yarımfabrikat və digər məhsulların istehlakı zamanı yoluxur. Bundan əlavə ölmüş heyvanın leşi, dərisi, daxili orqanları, qarayara sporları ilə çirklənmiş torpaq, su, hava və digər xarici mühit amilləri də yoluxmaya səbəb ola bilər. İnsanlarda xəstəlik daha çox əllərdə və bədənin digər nahiyələrində nekrozlaşmış yaraların əmələ gəlməsi, hərarətin yüksəlməsi, ağız boşluğunun selikli qişasının xorası və digər əlamətlərlə özünü büruzə verir. Qarayaraya yoluxmuş şəxs dərhal tibbi yardım almalıdır. Yaraya müdaxilə edilməsi, infeksiyanın yayılmasına səbəb ola bilər. Mal-qaranı qarayara xəstəliyindən qorumaq üçün heyvanların dövri peyvəndlənməyə cəlb olunması vacibdir. Xəstəlikdən qorunmağın ən təsirli yolu baytarlıq nəzarəti olmayan yerdən ət almamaq, eyni zamanda çarpaz çirklənmənin qarşısını almaq üçün heyvanların kəsildiyi yerlərin meyvə-tərəvəz və başqa qida məhsulları ilə təmas etməsinin qarşısını almaqdır.
