Giriş
Milli Məclisdə qida təhlükəsizliyinə dair ictimai dinləmə keçirilib
18 Aprel 2024 18:03
Bu gün Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində “Qida təhlükəsizliyi sistemi və onun vahid sağlamlıq konsepsiyasında rolu” mövzusunda ictimai dinləmə təşkil olunub.
İctimai dinləmədə bir sıra dövlət orqanlarının nümayəndələri, Milli Məclisin komitə sədrləri, deputatlar, Qeyri-Hökumət Təşkiltalrının təmsilçiləri və jurnalistlər iştirak edib.
İctimai dinləmədə çıxış edən Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) sədri Qoşqar Təhməzli bildirib ki, ölkədə qida təhlükəsizliyi sahəsində həyata keçirilən işlər ciddi nailiyyətlərin əldə olunmasına gətirib çıxarıb. Həyata keçirilən tədbirlər əhalinin daha təhlükəsiz qida məhsulları ilə təmin edilməsində mühüm rol oynayıb. Ötən dövrdə “Azərbaycan Respublikasında qida təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə dair 2019-2025-ci illər üçün Dövlət Proqramı” qəbul olunub. Proqramın icrası ilə əlaqədar Agentlik tərəfindən ölkəmizdə insan, heyvan və bitki sağlamlığı üçün təhlükə törədən müvafiq risklərin idarə edilməsi, biotəhlükəsizliyin qorunması və təmin olunması istiqamətində ardıcıl və məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilməkdədir. 2023-cü il yanvarın 1-dən qüvvəyə minən, qida və yem məhsullarının təhlükəsizliyini əhatə edən “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunundan irəli gələn 15 qayda layihəsi hazırlanıb və təsdiq olunub. Agentliyin Kollegiyasının müvafiq qərarları ilə bir sıra texniki normativ hüquqi aktlar qəbul edilib, bir sıra texniki normativ hüquqi aktlara dəyişiklik olunub.
Q.Təhməzli vurğulayıb ki, qanunvericilik bazasının möhkəmləndirilməsi ilə yanaşı, Agentlik tərəfindən ölkə üzrə müvafiq nəzarət və tənzimləmə sistemi formalaşdırılıb, bu istiqamətdə aktual və məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilməkdədir. İstehsal etdikləri qida məhsulları respublikamıza idxal olunan xarici qida obyektlərinin qeydiyyatına toxunan AQTA sədri deyib ki, Agentlik tərəfindən 24 ölkədə fəaliyyət göstərən 349 qida obyekti qiymətləndirilərək təsdiq olunub. Bunlardan 246-da video inspeksiya, 103-də isə yerində qiymətləndirilmə aparılıb. Həmçinin Agentliyin Kollegiyası Rusiya Federasiyasının, Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının qida obyektləri üzrə təsdiq sisteminin, Türkiyə Respublikasının isə müəyyən məhsul qrupları üzrə ekvivalentliyinin qismən tanınması ilə bağlı müvafiq qərar qəbul edib. Digər ölkələrlə də qida obyektləri üzrə təsdiq sistemlərinin ekvivalentliyinin tanınması ilə bağlı müvafiq işlər həyata keçirilməkdədir.
Q.Təhməzli heyvan sağlamlığının təmin edilməsi ilə bağlı görülmüş işlərə də toxunub. Bildirilib ki, Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) “PVS aləti” standartları üzrə respublikanın baytarlıq sisteminin qiymətləndirilməsi aparılıb və 2015-ci ildə keçirilmiş əvvəlki qiymətləndirmə dövrü ilə müqayisədə mühüm irəliləyişlərə nail olunması qənaətinə gəlinib. Heyvan xəstəliklərindən azad zonanın yaradılması işlərinə başlanıb və ÜHST ekspertlərinin iştirakı ilə ərazinin hüdudları (Zəngilan, Qübadlı və Cəbrayıl rayonlarının əraziləri tam, Füzuli və Xocavənd rayonlarının əraziləri qismən əhatə olunmaqla) müəyyənləşdirilib. Respublika ərazisində dabaq, bruselyoz, xırdabuynuzlu heyvanların taunu, qoçların epidemiti, quşların qripi, quduzluq, infeksion larinqotraxeit, pasterellyoz, infeksion bronxit və mikoplazmoz və digər xəstəliklərə qarşı kənd təsərrüfatı heyvanlarında, quşlarda, habelə vəhşi quş və heyvanlarda epizootoloji monitorinqlər dövri olaraq həyata keçirilib. Atların manqo xəstəliyi ilə bağlı Azərbaycandan Qazaxıstana ixrac olunan atlara tətbiq edilən qadağa 2021-ci ildən etibarən aradan qaldırılaraq atların ixracı bərpa edilib. Habelə Rusiya Federasiyası ilə razılıq əldə olunaraq sözügedən atların Rusiya ərazisi vasitəsilə quru yolla daşınması həyata keçirilib. Atların Afrika xəstəliyindən və donuzların Afrika taunu xəstəliyindən Azərbaycanın 2024-cü il üzrə azad olma statusu ÜHST tərəfindən təsdiqlənib. Xırdabuynuzlu heyvanların taunu xəstəliyi üzrə azad statusun alınması üçün ölkə hesabatı hazırlanaraq ÜHST-ə təqdim edilib və ölkəmizin xırdabuynuzlu heyvanların taunu xəstəliyindən azad ölkə kimi tələblərə cavab verməsi təsdiq olunub.
AQTA sədri çıxışı zamanı qida məhsullarının zənginləşdirilməsi məsələsinə də yer ayırıb. Qeyd edilib ki, qida məhsullarının zənginləşdirilməsi “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Qanunda təsbit edilib və buna dair tələblər müəyyənləşdirilib. Nazirlər Kabinetinin müvafiq Qərarı ilə “Qida məhsullarının zənginləşdirilməsi (fortifikasiya) haqqında qərarın qəbul edilməsi qaydası” təsdiqlənib. Bildirilib ki, ucuz başa gәlməsi, qidalanma vәrdişlərində xüsusi dәyişikliyə ehtiyac olmaması və әhalinin bütün tәbәqәlәrinin gündәlik olaraq çörәk vә un mәmulatları istehlak etməsi səbəbindən Azәrbaycanda zәnginlәşdirilmәk üçün әn uyğun qida buğda unudur. Dəmir defisitli anemiyanın qarşısının alınması məqsədilə buğda ununun zənginləşdirilməsi istiqamətində Agentlik tərəfindən Azərbaycan Respublikası Səhiyyə, İqtisadiyyat, Kənd Təsərrüfatı nazirliklərinin və digər aidiyyəti dövlət orqanlarının, idarə, müəssisə və təşkilatların nümayəndələrindən ibarət İşçi qrup yaradılıb. Cari il üçün Agentlik və Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu tərəfindən aparılan bazar araşdırması nəticəsində zənginləşdirilməsi planlaşdırılan buğda çörəyinin hazırlanması üçün nəzərdə tutulan buğda ununun hər tonu üçün premiks (mikronutriyent qatqısı) xərci orta hesabla (daşınma və gömrük xərcləri daxil edilmədən) ~0.65 AZN olaraq hesablanıb.
Çıxışı zamanı palma yağı haqqında da məlumat verən Q.Təhməzli vurğulayıb ki, bugünədək ölkəmizdə istehsal olunan, eyni zamanda idxal olunan bitki yağlarında, o cümlədən palma yağında aparılan müayinələrdə Avropa Qida Təhlükəsizliyi Qurumunun (EFSA) elmi məqaləsinə mövzu olan və tənzimlənməsi həyata keçirilmiş maddələr üzrə heç bir uyğunsuzluq aşkar edilməyib. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı və EFSA kimi beynəlxalq təşkilatların heç birinin palma yağının özünəməxsus hər hansı bir təhlükəsi ilə bağlı məlumatı dərc olunmayıb.
Daha sonra ictimai dinləmədə deputatlar, QHT nümayəndələri müxtəlif mövzular üzrə çıxış edib, fikirlərini bildiriblər. Həmçinin ictimai dinləmə zamanı müzakirələr aparılıb, suallar cavablandırılıb.
Oxşar xəbərlər
Qanunsuz heyvan kəsiminin qarşısının alınması istiqamətində tədbirlər davam etdirilir
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ölkədə heyvan kəsiminin normativ tələblərə uyğunlaşdırılması, müasir kəsim məntəqələrinin təşkil olunması və qanunsuz heyvan kəsimi fəaliyyətinin qarşısının alınması istiqamətində nəzarət tədbirlərini davam etdirir. 2024-cü il 16-20 dekabr tarixlərində Agentlik əməkdaşları tərəfindən aparılan monitorinqlər zamanı Bakı şəhəri və Abşeron rayonunda fəaliyyət göstərən 17 heyvan kəsimi və ət satışı məntəqəsində bir sıra nöqsanlar aşkar olunub. Aşkarlanmış uyğunsuzluqlarla əlaqədar inzibati tədbir görülüb. Baytarlıq-sanitariya ekspertizası aparılmadan heyvan kəsimi və ət satışı fəaliyyəti ilə məşğul olan və barələrində inzibati xəta haqqında protokol tərtib edilmiş məntəqələr aşağıdakılardır: № Sahibkarlıq subyekti Ünvan Görülən tədbir Bakı şəhəri üzrə Abdullazadə Abdulla Qorxmaz oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, Z.Şərifov küçəsi 10 İnzibati protokol tərtib edilib Eyvazov Ariz Kərəm oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, Z.Şərifov küçəsi 17 İnzibati protokol tərtib edilib Allahverdiyev Nicat Mehdi oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, Z.Şərifov küçəsi 17 İnzibati protokol tərtib edilib Quliyev İmran Cavid oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, Z.Şərifov küçəsi 17 İnzibati protokol tərtib edilib Heydərov Ramil İmran oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, Z.Şərifov küçəsi 19 İnzibati protokol tərtib edilib Abdullayev Yasin Hüseyn oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, M.Hacınski küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib Məmmədov Asiman Nadir oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, Şərq Yaşayış Massivi İnzibati protokol tərtib edilib Nəzərov Məzahir Sahib oğlu Suraxanı rayonu, İ.Musayev küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib Məmmədov Hüseyn Kərim oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib Namazov Tuncay Abuzər oğlu Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, Ə.Mehbalıyev küçəsi 2 İnzibati protokol tərtib edilib Fərzəliyev Bəxtiyar Volodiya oğlu Suraxanı rayonu, Yeni Günəşli qəsəbəsi, “V” massivi İnzibati protokol tərtib edilib İbrahimov Sədrəddin İbrahim oğlu Suraxanı rayonu, Yeni Günəşli qəsəbəsi, “V” massivi İnzibati protokol tərtib edilib Pənəliyev Təbriz Novruz oğlu Suraxanı rayonu,Yeni Günəşli qəsəbəsi, “V” massivi İnzibati protokol tərtib edilib Əliyev Sevindik Mehman oğlu Suraxanı rayonu, Yeni Günəşli qəsəbəsi, S.Cəfərov küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib Zərbəliyev Kərim Məhbub oğlu Xətai rayonu, Cavanşir küçəsi 44 İnzibati protokol tərtib edilib Abşeron rayonu üzrə Babakişiyev Əli Oruc oğlu Abşeron rayonu, Masazır qəsəbəsi, Ə.Vahid küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib Məmmədli Rəhim İlqar oğlu Abşeron rayonu, Masazır qəsəbəsi, Ə.Vahid küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib
Media nümayəndələri Siyəzəndə “HALAL” uyğunluq sertifikatı almış müəssisənin fəaliyyəti ilə tanış olublar
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) “HALAL” uyğunluq sertifikatını almış “Siyəzən Broyler” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinə (ASC) media subyektlərinin nümayəndələri üçün mediatur təşkil olunub. Mediatur çərçivəsində jurnalistlərlə keçirilən görüşdə bildirilib ki, bir müddət əvvəl Siyəzən rayonunda fəaliyyət göstərən “Siyəzən Broyler” ASC “HALAL” sertifikatlaşma ilə bağlı AQTİ-yə müraciət edib. Bu müraciət əsasında Cəmiyyətə aid olan ev quşlarının kəsimi və emalı müəssisələrində qiymətləndirmə fəaliyyətləri həyata keçirilib. Qiymətləndirmələr nəticəsində qənaətbəxş nəticə əldə edən qida subyektinə 3 illik etibarlılığa malik “HALAL” uyğunluq sertifikatı təqdim olunub. Bu da ilk növbədə müəssisənin məhsullarına etibarlılığı, eləcə də istehsal və ixrac imkanlarını artırır. Eyni zamanda vurğulanıb ki, AQTİ Türkiyə Respublikasının Halal Akkreditasiya Qurumu (HAK) tərəfindən akkreditasiya edilib. Bununla da, İnstitut beynəlxalq akkreditasiya tələblərinə cavab verən “HALAL” uyğunluq sertifikatını təqdim etmək hüququna sahib olub. Akkreditasiya prosesi İslam Ölkələrinin Standartlar və Metrologiya İnstitutunun (SMIIC) “OIC/SMIIC 2:2019 Uyğunluğun qiymətləndirilməsi - “HALAL” sertifikatlaşmanı həyata keçirən orqanlar üçün tələblər” standartı əsasında həyata keçirilib. Həmçinin bildirilib ki, “HALAL” uyğunluq sertifikatlaşması qida məhsullarının İslam qaydalarına uyğun istehsalını və istehlaka hazır olduğunu göstərən xidmət növüdür. Bu xidmət məhsulların müvafiq standart və şərtlər əsasında istehsal edildiyini və etibarlı şəkildə istehlak olunmasını təmin edir. İştirakçılara halal sertifikatlaşma prosesinin mərhələləri və kateqoriyaları haqqında da məlumat verilib. Eyni zamanda hazırda “HALAL” sertifikatlaşma ilə bağlı İnstituta müraciət etmiş müəssisələrlə bağlı müvafiq işlərin həyata keçirildiyi diqqətə çatdırılıb. Görüşdən sonra jurnalistlər müəssisənin fəaliyyəti ilə tanış olublar. Onlar xammalın yoxlanılması, quşların kəsimi və məhsulun emalı proseslərini izləyiblər. Bildirilib ki, müəssisədə quşların yemləndirilməsi xüsusi qaydada aparılır, yem və yem əlavələrinə daim nəzarət edilir. Kəsim üçün quşlar seçilərkən isə müvafiq qaydalar, o cümlədən də onların sağlamlığı və təmizliyi əsas götürülür. Kəsimdən əvvəl quşlar baytarlıq nəzarətindən keçirilir. Quşların kəsimi də müvafiq qaydalara uyğun aparılır. Bu zaman kəsim alətlərinin uyğunluğu və təmizliyi də nəzərə alınır. Məhsulun emalı zamanı qanın axıdılması və təmizləmə prosedurları yoxlanılır. İstehsal prosesində qanın məhsula qarışmasının qarşısını almaq üçün müvafiq tədbirlər görülür, qida təhlükəsizliyi təmin olunur. Mediatur çərçivəsində mövzu ilə bağlı müzakirələr aparılıb, suallar cavablandırılıb
AQTA əməkdaşlarının təlimlərdə iştirakı davam edir
Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) strukturuna daxil olan qurumlarda çalışan şəxslərə “Peşəkar kommunikasiya və emosional zəka: komandadaxili birliyin artırılması” mövzusunda təlim keçirilib. AQTA-da Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən təşkil olunan təlimdə iştirakçılar işçilər arasında peşəkar kommunikasiyanın inkişaf etdirilməsinə, emosional zəkanın iş həyatına təsirinə və komandadaxili birliyin artırılması üçün psixoloji məqamlara dair məlumatlandırılıb. Həmçinin təlim müddətində əsas səriştələrdən biri hesab olunan kommunikasiya ilə bağlı test tapşırıqları və emosional zəkanı təsvir edən videoçarxlar təqdim edilib. Sonda iştirakçıların sualları cavablandırılıb, davranış strategiyaları və həll yolları müzakirə olunub.
