Giriş
Ölkəmizin qida təhlükəsizliyi sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlər beynəlxalq təşkilatların internet resurslarında
9 Fevral 2024 10:33
Qida, qida istehsalı, etiketlənməsi və təhlükəsizliyi ilə bağlı Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı tərəfindən nəşr olunan beynəlxalq səviyyədə tanınmış standartların, təlimatların və digər tövsiyələrin əks olunduğu Kodeks Alimentarius sisteminin müxtəlif ölkələrdə qurulmasına kömək edən Kodeks Etimad Fondu (Codex Trust Fund - CTF) tərəfindən Azərbaycanla bağlı videoçarx hazırlanıb.
Ölkəmizdə qida təhlükəsizliyinin təmin edilməsi sahəsindəki vəziyyətə həsr olunan videoçarx “Yeni videolar Kodeks Etimad Fondunun təsirlərini nümayiş etdirir” sərlövhəli məqalə ilə birlikdə Kodeks Alimentariusun veb-saytında yayımlanıb. Beynəlxalq təşkilatların mütəxəssisləri tərəfindən hazırlanmış videoçarx, həmçinin Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) yutub səhifəsində yerləşdirilib.
Bildirilib ki, Azərbaycanda qida məhsulları təhlükəsizdir. İnsanlar inamla qida istehsal edir, alır və yeyir. Yüksək texnologiya və standartların tətbiqi nəticəsində ölkə inkişaf etmiş qida zəncirinə malik olub. Belə nəticə dövlətin qida təhlükəsizliyinin təkmilləşdirilməsi və xaricə ixrac etməkdən ötrü yüksək keyfiyyətli məhsulların təşviqi üçün göstərdiyi səylərin sayəsində əldə olunub.
Eyni zamanda vurğulanıb ki, 2018-ci ildə AQTA-nın yaradılması ilə qidaya nəzarət sistemi gücləndirilib. Hazırda ölkədə qida təhlükəsizliyi sahəsində texniki normativ hüquqi aktlar getdikcə Codex Alimentarius beynəlxalq standartlarına uyğunlaşdırılır. 2023-cü il yanvar ayının 1-dən “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Qanun qüvvəyə minib. Bu Qanunda əksini tapmış əsas məsələlərdən biri də qida gigiyenası ilə əlaqəli olan Təhlükənin Analizi və Kritik Nəzarət Nöqtələri (HACCP) ilə bağlıdır. Eləcə də beynəlxalq standartların tətbiqi ilə ölkənin ixrac potensialı getdikcə artır.
“Azərbaycanda Qida Təhlükəsizliyi sistemi tam vahid şəkildə formalaşmışdır. Bu da ixrac potensialının artması, istehlakçı hüquqlarının müdafiəsi, heyvan və bitki sağlamlığı, habelə qida və yem məhsullarının təhlükəsizliyi üçün əsas təminatdır” – deyə, ölkəmizlə bağlı yer alan videoçarx və müvafiq məqalədə vurğulanır.
Xatırladaq ki, AQTA-nın CTF-lə əməkdaşlığı çərçivəsində 2023-cü ilin sentyabrında Bakıda “Qida standartları həyatları xilas edir” mövzusunda Agentliyin 5 illiyinə və Kodeks Alimentarius Komissiyasının 60 illiyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib. Bu əməkdaşlıqla əlaqədar digər layihələr də həyata keçirilib, təcrübə mübadilələri aparılıb və nailiyyətlər əldə olunub.
Kodeks Alimentariusun veb-saytında yayımlanan müvafiq məqalə və videoçarxın linki, həmçinin ÜST-nin yutub səhifəsində yerləşdirilən videoçarxla aşağıdakı linklər vasitəsilə tanış ola bilərsiniz:
https://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius/news-and-events/news-details/en/c/1676764/
Oxşar xəbərlər
Quş qripi xəstəliyi ilə bağlı tətbiq olunan bəzi məhdudiyyətlər aradan qaldırılıb
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatlarına əsasən, Koreya Respublikasının Collabuk-do, Qyeonqsanqbuk-Do, Ceollanam-Do, Qyeonqqi-Do əyalətlərində, Danimarka Krallığının Paytaxt, Cənubi Danimarka regionlarında, Çex Respublikasının Vısoçina, Moraviya–Sileziya, Ustetsk, Kraloveqradetsk, Zlin, Pardubitsk diyarlarında, Moldova Respublikasının Soroka, Floreşti, Ştefan-Voda, Drokiya, Rezina, Șoldaneștı, Rışkanı, Dubısаri, Edinet, Qlоdеni, Straşeni, Kахul, Оrхеy rayonlarında, Slovakiya Respublikasının Trnavsk, Bratislava diyarlarında, Mozambik Respublikasının İnyambane əyalətində, Almaniya Federativ Respublikasının Brandenburq, Hessen vilayətlərində, Polşa Respublikasının Opolsk inzibati ərazisində, Amerika Birləşmiş Ştatlarının Montana, Miçiqan, Delaver, Florida, Şimali Karolina, Virciniya ştatlarında qeydə alınmış yüksək patogen quş qripi xəstəliyi aradan qaldırılıb. Belə ki, qeyd olunan inzibati ərazi vahidlərində ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”nə əsasən, xəstəliyin ləğv edilməsindən sonra gözləmə müddəti başa çatıb və epizootik sağlamlıq statusu bərpa olunub. Bununla əlaqədar, respublika ərazisinin bu yoluxucu xəstəlikdən qorunması məqsədilə həmin inzibati ərazi vahidlərinə tətbiq edilmiş məhdudiyyətlər aradan qaldırılıb. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
“Sözdən əmələ keç, Sağlam qidalanmanı seç!” layihəsi çərçivəsində görüş keçirilib
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) tərəfindən sağlam qidalanmanın təşviqi məqsədilə “Sözdən əmələ keç, Sağlam qidalanmanı seç!” layihəsi çərçivəsində "Expressbank" əməkdaşları üçün maarifləndirici təlim təşkil olunub. Görüş çərçivəsində AQTA-nın fəaliyyəti, istehlakçıların maarifləndirilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər haqqında ətraflı məlumat verilib. Bildirilib ki, növbəti belə layihə “Sözdən əmələ keç, Sağlam qidalanmanı seç” layihəsidir. Layihənin məqsədi sağlam qidalanma vərdişlərinin formalaşdırılması, qida təhlükəsizliyi ilə bağlı ilkin biliklərin artırılmasıdır. Belə ki, layihə çərçivəsində “Necə sağlam qidalanaq?” sualından daha çox, “Niyə sağlam qidalanmalıyıq?” mövzusuna diqqət çəkilir. Görüş zamanı qeyd olunub ki, araşdırmalara əsasən, genetik meyillər, zərərli vərdişlər, fiziki hərəkətsizliklə yanaşı qeyri-sağlam qidalanmanın da qeyri-infeksion xəstəliklərin yaranmasına səbəb olur. Sağlam qidalanma isə qeyri-infeksion xəstəliklərin qarşısının alınmasında mühüm rol oynayan əsas amillərdən biri kimi elmi əsaslarla təsdiqlənib. Daha sonra Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) eksperti, həkim-dietoloq Tutu Zeynalova sağlam qidalanma mövzusunda təqdimatla çıxış edib. O, balanslı və düzgün qida rasionun tərtib olunmasının, eləcə də sağlam qidalanmaya əməl etməyin insan sağlamlığı üçün vacibliyini vurğulayıb. Mütəxəssis, eyni zamanda qida israfının qarşısının alınması məsələsinə də toxunub, bu sahədə beynəlxalq təcrübəni və ölkəmizdə tətbiq olunan yanaşmaları iştirakçıların diqqətinə çatdırıb. Sonda iştirakçıların sualları cavablandırılıb və sağlam qidalanma sahəsində aktual mövzular ətrafında interaktiv fikir mübadiləsi aparılıb. Qeyd edək ki, "Sözdən əmələ keç, Sağlam qidalanmanı seç!" layihəsi AQTA, BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO), Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) və Nutrisiologiya və Diyetologiya Assosiasiyası (NÜDİA) ilə birgə reallaşdırılır. Layihənin əsas hədəfi həm sağlam, həm də təhlükəsiz qidalanmanı davamlı davranış modelinə çevirməkdir.
Yardımlıda çörək istehsalı müəssisəsində normativ tələblərin pozulduğu aşkarlanıb
Yardımlı şəhəri, H.Əliyev küçəsi, ev 153 ünvanında fəaliyyət göstərən, fiziki şəxs Qənbərov Güloğlan Qiyas oğluna məxsus çörək istehsalı müəssisəsində Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları tərəfindən keçirilmiş yoxlama zamanı normativ tələblərin pozulduğu aşkarlanıb. Belə ki, istehsal müəssisəsinin qida təhlükəsizliyi qeydiyyatından keçmədən fəaliyyət göstərdiyi məlum olub. Eyni zamanda məhsulların qablaşdırılmadan və etiketlənmədən satışa çıxarıldığı, sanitar-gigiyenik tələblərə əməl olunmadığı, qida məhsulları ilə təmasda olan səthlərin yuyula bilən və korroziyaya davamlı materialla üzlənmədiyi, müvafiq təmizlik işlərinin görülmədiyi və digər nöqsanlar müəyyən edilib. Faktla bağlı qanunvericiliyin tələblərinə uyğun müvafiq tədbirlər görülərək sahibkar barəsində inzibati protokol tərtib edilib, müəssisənin fəaliyyəti nöqsanlar aradan qaldırılanadək müvəqqəti məhdudlaşdırılıb.
