Giriş
Qəhvəyi mərmər bağacığın ölkə ərazisində yayılmasının qarşısının alınması istiqamətində tədbirlər davam edir
12 İyul 2023 16:42
Ölkəmizdə Qəhvəyi mərmər bağacığının aşkarlanması ilə əlaqədar təxirəsalınmaz tədbirlərin həyata keçirilməsi, həmin zərərvericinin yayılmasının qarşısının alınması, mövcud yayılma ocaqlarının ləğv edilməsi və fitosanitar sabitliyin təmin edilməsi istiqamətində tədbirlər davam etdirilir.
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ilə müvafiq dövlət orqanlarının nümayəndələrindən ibarət Regional Əlaqələndirmə Mərkəzi yaradılıb. Regional Əlaqələndirmə Mərkəzinin Balakən və Qazax Dövlət Aqrar İnkişaf mərkəzlərinin nəzdində qərargahları formalaşdırılıb və bütün zəruri texniki avadanlıqlarla təchiz edilib.
Zərərverici ilə mübarizə üçün zəruri ehtiyat bazası yaradılıb, Rusiya istehsalı olan 7000 ədəd feromon tələ və 5000 ədəd dispenser, həmçinin Amerika Birləşmiş Ştatlarının istehsalı olan 900 ədəd feromon tələ alınıb. “Mazımqara” və “Qırmızı Körpü” sərhəd buraxılış məntəqələri, Böyük Kəsik stansiyası nəqliyyat vasitələrinin dezinseksiyası üçün müvafiq infrastrukturla təmin olunub və mart ayının sonuna qədər ölkə ərazisinə daxil olan 76886 nəqliyyat vasitələri Qəhvəyi mərmər bağacığına qarşı dezinseksiya edilib.
2022-ci ilin dekabr ayından etibarən ölkə ərazisində 220 yaşayış məntəqəsində 41608 nöqtədə monitorinq aparılıb. Ümumilikdə, respublika üzrə hazırda 69 yaşayış məntəqəsini əhatə edən 1469 nöqtədə zərərverici aşkar edilib. Aşkar edilmiş 100 mindən artıq qışlayan fərd məhv edilib.
2023-cü ilin 1 aprel tarixindən etibarən zərərvericinin qışlamadan qida yerlərinə keçidi nəzərə alınaraq feromon tələlərin asılmasına başlanılıb. Ümumilikdə 2023-cü ilin 6 ayı ərzində 304 yaşayış məntəqəsində 5281 ədəd feromon tələ asılıb. Asılmış 1566 feromon tələyə baxış keçirilib və 10 minədək yetkin fərd aşkar edilərək mexaniki və kimyəvi yolla məhv edilib.
Qeyd edirik ki, zərərvericinin kütləvi artması və ya qonşu Gürcüstandan miqrasiya etməsi təhlükəsi hələ də qalmaqdadır. Bu səbəbdən vətəndaşları diqqətli olmağa, xüsusən də, Qəhvəyi mərmər bağacığının daha çox rast gəlindiyi Göygöl rayonunun Qızılqaya qəsəbəsində, Qazax rayonunun İkinci Şıxlı kəndində, Balakən rayonunun Mazımçay, Poştbinə və Şərif kəndlərində, Zaqatala rayonunun Bazar və Əliabad kəndlərində Regional Əlaqələndirmə Mərkəzinin (+994 99 708 85 88 (Qərb rayonları üzrə); +994 99 308 85 88 (Şimal-qərb rayonları üzrə)) qərargahları tərəfindən verilmiş tövsiyələrə əməl etməyə, asılmış feromon tələlərə nəzarət edilməsi üçün dəstək olmalarını xahiş edirik.
Oxşar xəbərlər
Zərərli orqanizm aşkarlanan tinglər mexaniki üsulla təmizlənib
Nəzarət tədbirləri çərçivəsində “Frutti Agro” MMC-nin Türkiyədən idxal etdiyi nektarin tinglərindən Agentliyin müfəttişləri tərəfindən götürülmüş nümunələrin müayinəsi nəticəsində məhsul partiyasında karantin tətbiq edilən zərərverici −Tut qalxanlı yastıcası aşkarlanıb. Zərərli orqanizm aşkarlanmış 11000 ədəd nektarin tingi fitosanitar müfəttişlərin nəzarəti altında mexaniki üsulla təmizlənib, əkin sahəsi nəzarətə götürülüb.
Bitkiçilik məhsullarının sertifikatlaşması daha da asanlaşdı
Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin elektron sisteminin (AQTİS) “E-Fito” (ePhyto) platformasına inteqrasiyası işləri yekunlaşıb. Bununla da innovativ həllərin tətbiqi ilə Agentlik tərəfindən fitosanitar sertifikatların elektron verilməsi imkanları daha da genişlənib. “E-Fito” - elektron fitosanitar sertifikat mübadiləsidir. Bu innovativ həll Beynəlxalq Bitki Mühafizəsi Konvensiyası (IPPC) tərəfindən hazırlanmış elektron platformadır. Bu sistem fitosanitar sertifikatların ölkələr arasında təhlükəsiz və effektiv şəkildə mübadiləsini təmin edir. Sertifikatlar idxalçı ölkənin fitosanitar tələblərinə cavab verdiyini təsdiqləyərək, ticarət edilən bitkilərin, bitkiçilik məhsullarının və digər tənzimlənən yüklərin zərərvericilər və xəstəliklərdən azad olduğunu göstərir. Hazırda dünyada 110-dan artıq ölkə bu sistemə qoşulub. Ölkəmizə bitkiçilik məhsulları ixrac edən bir çox ölkələr sözügedən sistemə qoşulublar. Bu sistemin tətbiqi bir sıra üstünlüklər yaradır. * Effektivlik: Gecikmələri azaldır və sənədlərin fiziki təsdiq olunma ehdiyacını aradan qaldırır. * Təhlükəsizlik: Sertifikatların etibarlılığını təmin edir və saxtakarlıq riskini minimuma endirir. * Şəffaflıq: Maraqlı tərəflər üçün real vaxtda yeniliklər və izləmə imkanı yaradır. * Ekoloji təsir: Kağız istifadəsini və əlaqəli emissiyaları azaldır. Bu sistem, inkişaf etməkdə olan ölkələrin beynəlxalq ticarətdə səmərəli iştirakına imkan yaradır. Çünki elektron sistem böyük infrastruktur sərmayəsi tələb etmir. Qeyd edək ki, “E-Fito” platformasından istifadə etmək, ixrac və idxal proseslərinin səmərəliliyini, şəffaflığını və təhlükəsizliyini artıracaq, eyni zamanda beynəlxalq standartlara uyğunluğu təmin edəcəkdir.
Qəhvəyi mərmər bağacığına qarşı mübarizə tədbirləri davam etdirilir
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiq edilmiş “Qəhvəyi mərmər bağacığına qarşı bitki mühafizəsinə dair Tədbirlər Planı”nın icrası məqsədilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi Qəhvəyi mərmər bağacığının ölkə ərazisində yayılmasının qarşısının alınması istiqamətində müvafiq fitosanitar nəzarət və maarifləndirmə tədbirlərini davam etdirir. Tədbirlər çərçivəsində Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin, Daşkəsən Rayon İcra Hakimiyyətinin və Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Aqrar Xidmətlər Agentliyinin yerli bölmələrinin əməkdaşlarının və rayon sakinlərinin iştirakı ilə görüş keçirilib. Görüşdə Qəhvəyi mərmər bağacığının kütləvi aşkarlandığı ərazilərdə müvafiq mübarizə tədbirlərinin gücləndirilməsi, mümkün qışlama yerlərində müşahidələrin aparılması və zərərvericinin aşkarlandığı təqdirdə mexaniki yollarla məhv edilməsi, habelə mübarizə tədbirlərində vətəndaşların aktiv iştirakının zəruriliyi barədə məlumatlar verilib. Qəhvəyi mərmər bağacığına qarşı mübarizə yolları ilə bağlı maarifləndirici çap materialları paylanıb.
