Giriş
Şəkəri niyə və necə azaldaq?!
12 Yanvar 2024 11:50
Niyə?
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən həyata keçirilən “Şəkəri azalt, ömrünü uzat!” kampaniyası davam edir. Bu çərçivədə hər kəsə şəkəri normaya uyğun qaydada istehlak etmək tövsiyə olunur. Çünki şəkərdən normadan artıq istifadə edilməsi insan orqanizmində aşağıdakı problemləri yarada bilər:
- Ürək-damar xəstəlikləri;
- ll tip diabet;
- Piylənmə;
- Diş çürüməsi;
- Uşaqlarda diqqət zəifliyi;
- Uşaqlarda allergik reaksiyaların yaranması;
- Yeniyetmələrdə qavrama qabiliyyətinin aşağı düşməsi;
- İmmun sistemin zəifləməsi;
- Xərçəng xəstəliyinin bəzi növlərinin yaranma ehtimalını artırması.
Necə?
Mütəxəssislər hesab edirlər ki, aşağıdakı tövsiyələri yerinə yetirməklə istehlak olunan şəkərin miqdarını əsaslı şəkildə azaltmaq mümkündür:
- Məhsulun etiketini oxumaqla və tərkibindəki şəkərin miqdarına diqqət yetirməklə;
- Tərkibində şəkərin miqdarı çox olan, yəni “şəkər” sözü inqrediyent siyahısında birinci və ya sonrakı ilk sıralarda yazılan məhsulları az istehlak etməklə;
- Etiketdə göstərilən şəkərin miqdarının məhsulun 100 mq-ı və ya 100 ml-i üçün verildiyini bilməklə;
- Etiketdə “şəkər” müxtəlif adlarla (qlükoza, fruktoza, dekstroza, maltoza, sirop, qamış şəkəri, qamış suyu, invert şəkər, bəhməz, karamel) göstərilə bildiyi üçün həmin adları yadda saxlamaqla;
- Yemək yeyərkən şəkərli içkiləri qəbul etməməklə;
- Şirin çay içməməklə və ya 1 stəkan çaya 1 çay qaşığından artıq şəkər əlavə etməməklə;
- Qazlı şirinləşdirilmiş içkiləri sadə su ilə əvəzləməklə;
- Bişintilərdə şəkər əvəzinə darçın, muskat qozu, zəncəfil və ya şirinləşdirilməmiş meyvə qurularından istifadə etməklə;
- Dadlandırılmış süd və kokteyl kimi içkilərin sadə növlərini, yəni müxtəlif meyvə konsentratları əlavə olunmamış növlərini seçməklə;
- Meyvə şirəsi qəbul etmək əvəzinə meyvənin bütöv halda yeyilməsinin daha xeyirli olduğunu bilməklə;
- Təbii məhsullara üstünlük verməklə və ultra emal olunmuş məhsulların istehlakını azaltmaqla.
Qeyd edək ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən böyüklər və uşaqlar üçün gündəlik əlavə şəkər qəbulunun təxminən 25 qrama (6 çay qaşığı) qədər azaldılması tövsiyə olunur. Bu miqdara qablaşdırılmış qidaların tərkibindəki gizli şəkərlər də aid edilir.
Oxşar xəbərlər
Dünyadakı epizootik vəziyyətə uyğun olaraq müvafiq tədbirlər görülür
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatına əsasən, Əlcəzair Xalq Demokratik Respublikasının Uarqla, Ləğuat, Becaya əyalətlərində, Türkiyə Respublikasının Hakkari vilayətində dabaq xəstəliyi qeydə alınıb. Respublika ərazisinin bu yoluxucu xəstəlikdən qorunması üçün qeyd olunan ərazilərdə zonalaşma prinsipi nəzərə alınmaqla, xəstəlik baş vermiş təsərrüfatdan 10 km radiusda olan məsafədən cütdırnaqlı heyvanların (iri və xırdabuynuzlu heyvanlar, donuz, dəvə və s.), habelə onlara aid xammal və məhsulların idxalına və tranzit daşınmasına ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”inə uyğun olaraq AQTA tərəfindən müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
AQTA sədri Oğuzda vətəndaşları qəbul edib, istehsal müəssisələrinə baş çəkib
Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin sədri Qoşqar Təhməzli mayın 15-i Oğuzda Oğuz, Şəki, Qax, Zaqatala, Balakən, Qəbələ rayonlarından olan vətəndaşları qəbul edib. Qəbuldan əvvəl Ümummilli Lider Heydər Əliyevin abidəsi ziyarət edilib, önünə gül dəstələri düzülüb, xatirəsi ehtiramla yad edilib. Qəbulda vətəndaşların müraciətləri diqqətlə dinlənilib, bir qismi yerində öz həllini tapıb, qaldırılan bəzi məsələlər isə araşdırılması üçün nəzarətə götürülüb. AQTA sədri Qoşqar Təhməzli vətəndaşların qəbulu ilə bağlı səfəri çərçivəsində Oğuzda yerləşən "CPC" və Qaxda yerləşən "Ulu Aqro" MMC-lərdə istehsal prosesi ilə yaxından tanış olub.
“Bitki sağlamlığı haqqında” Qanun layihəsinin ictimai müzakirəsi davam edir
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) tərəfindən yeni hazırlanan “Bitki sağlamlığı haqqında” Qanun layihəsinin bu sahədə elmi tədqiqatlar aparan alim və mütəxəssislərlə ictimai müzakirəsi təşkil edilib. Müzakirə zamanı AQTA rəsmisi Elxan Mikayılov yeni Qanun layihəsinin hazırlanmasında əsas məqsədin ölkədə bitki sağlamlığının təmin edilməsi, fitosanitar nəzarət və fitosanitar xidmətlərin hüquqi əsaslarının müəyyən edilməsi, bu sahədə fəaliyyət göstərən subyektlər arasında münasibətlərin tənzimlənməsi olduğunu bildirib. Qanun layihəsində yer alan elmi-tədqiqat institutları, təhsil müəssisələri, alimlər, tədqiqatçılar və məsləhətçilər tərəfindən elmi araşdırmalar zamanı aşkarlanan zərərli orqanizmin ərazidə mövcudluğuna dair məlumatın verilməsi qaydası, Azərbaycan Respublikasının ərazisində zərərli orqanizmlərin aşkarlanmasına dair mümkün mənbələrdən məlumatların çevik toplanması, dəqiqləşdirilməsi, zərərli orqanizmin identifikasiyası və mövcudluğunun təsdiqi qaydaları, ümumi monitorinqlə bağlı elmi-tədqiqat müəssisələrindən, universitetlərdən, ictimai təşkilatlardan, alimlərdən, tədqiqatçılardan, məsləhətçilərdən, elmi jurnallardan məlumatların toplanması və təhlili ilə bağlı müddəalar ətraflı müzakirə edilib. Görüşdə Qanun layihəsində yer alan anlayışlar, yeni terminlər, laboratoriyalarda zərərli orqanizmin identifikasiyasının həyata keçirilməsi, mövcudluğunun və yayılma vəziyyətinin rəsmi təsdiqi qaydası, risk qiymətləndirmələrinin aparılmasında alim və mütəxəssislərin yaxından iştirakının məqsədəuyğunluğu, o cümlədən inteqrir mübarizə ilə bağlı alimlərin rəy və təklifləri dinlənilib. Qanun layihəsinin hazırlanmasının ölkədə bitki sağlamlığı sahəsində mövcud olan problemlərin həllində mühüm addım olması alim və mütəxəsislər tərəfindən xüsusi vurğulanıb. Görüşdə digər maraq doğuran suallar cavablandırılıb.
