Giriş
Antibiotiklərin quşçuluq sahəsində rasional istifadəsinin elmi qiymətləndirilməsi aparılıb
30 Mart 2021 13:03
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu (AQTİ) tərəfindən baytarlıq sahəsində istifadə olunan antimikrob preparatların (antibiotiklərin) elmi-risk qiymətləndirilməsi aparılıb. Sənədin hazırlanmasında məqsəd antibiotiklərin heyvandarlıqda effektiv istifadəsinə nail olmaqdır.
Qeyd edək ki, antibiotiklər heyvandarlıq, o cümlədən quşçuluq sahəsində xəstəliklərin müalicə və profilaktikası ilə yanaşı, çəki artırmaq məqsədilə boy stimulyatoru kimi də geniş istifadə edilir. Belə antibiotiklərə “antibiotik-stimulyatorlar” və ya “yem antibiotikləri” də deyilir.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına əsasən, hər il heyvandarlıqda tonlarla antibiotik tətbiq edilir ki, bu da səhiyyədə istifadə olunan antibiotikləri iki dəfədən çox üstələyir.
Antimikrob təsirinə görə bu preparatların baytarlıq və səhiyyə sahəsində, eləcə də qida sənayesində geniş miqyasda istifadəsi mikroorqanizmlərdə antibiotiklərə qarşı davamlılığın (antimikrob rezistentlik) yaranmasına səbəb olur. Əmələ gələn yeni və rezistent patogen ştamların ətraf mühitə yayılması mikroorqanizmlərin ekoloji tarazlığının pozulması ilə nəticələnir. Antimikrob rezistentlik səbəbindən yeni antibiotiklərin tətbiqi zərurəti yaranır ki, bu da antimikrob rezistentliyin qlobal xarakter almasına gətirib çıxarır.
Antibiotiklərin quşçuluq sahəsində istifadəsinə dair əldə olunmuş elmi-risk qiymətləndirilməsinin nəticəsinə əsasən qeyd edilir ki, bu preparatların kortəbii və genişmiqyaslı tətbiqi onların heyvan mənşəli qida məhsullarında qalıq şəklində toplanmasına səbəb olur. Bu da həmin qidaları istehlak edən insanların sağlamlığında ciddi problemlərə (allergiyalar, toksikozlar və s.) yol aça bilər.
Qeyd edək ki, AQTİ mütəxəssisləri tərəfindən quşçuluq sahəsində antibiotiklərin istifadəsinin tənzimlənməsi istiqamətində tədqiqat işləri davam etdirilir.
Oxşar xəbərlər
Quş qripi xəstəliyi ilə bağlı tətbiq edilmiş bəzi məhdudiyyətlər aradan qaldırılıb
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatlarına əsasən, İsrail Dövlətinin Cənub bölgəsində və Rumıniyanın Olt inzibati ərazi vahidində qeydə alınmış yüksək patogen quş qripi xəstəliyi aradan qaldırılıb. Belə ki, qeyd olunan ərazilərdə ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”nə əsasən, xəstəliyin ləğv edilməsindən sonra gözləmə müddəti başa çatıb və epizootik sağlamlıq statusu bərpa olunub. Bununla əlaqədar respublika ərazisinin bu yoluxucu xəstəlikdən qorunması məqsədilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən həmin ərazilərə tətbiq edilmiş məhdudiyyətlər aradan qaldırılıb. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
Azərbaycan nüfuzlu beynəlxalq təşkilatın idarəetməsində təmsil olunacaq
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) 92-ci Baş Sessiyası çərçivəsində təşkilatın Avropa Regional Komissiyasının idarə heyətinə seçkilər keçirilib. Səsvermə nəticəsində Azərbaycan təmsilçisi ÜHST-nin Avropa Komissiyasına vitse-prezident seçilib. Bununla da ölkəmiz nüfuzlu təşkilatın idarəçiliyində təmsil olunacaq. 53 ölkənin daxil olduğu regionda tətbiq edilən bir sıra tədbirlər AQTA-nın Heyvan sağlamlığı və bioloji təhlükəsizlik şöbəsinin müdiri, Respublikanın Baş dövlət baytarlıq müfəttişi Qalib Əbdüləliyevin koordinasiyası ilə icra olunacaq. Eyni zamanda beynəlxalq təşkilatın gələcək fəaliyyət strategiyalarının və proqnozlarının hazırlanması Azərbaycan təmsilçisinin iştirakı ilə həyata keçiriləcək. Namizədliyi yekdil səslə qəbul olunan qərar nəticəsində Azərbaycanın digər ölkələr ilə ikitərəfli əməkdaşlığın qurulması potensialının yüksələcəyi, ölkəmizdə əldə edilmiş qabaqcıl təcrübənin digər ölkələrdə tətbiq olunmasına şərait yaranacağı gözlənilir.
Mərkəzi Baytarlıq Laboratoriyasında biokimyəvi və hematoloji analizlər yüksək dəqiqliklə aparılır
Heyvanlarda qan testlərinin aparılması xəstəliklərin diaqnozu üçün ən vacib üsullardan biridir. Artıq Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun Mərkəzi Baytarlıq Laboratoriyasında hematoloji və biokimyəvi qan analizlərinin aparılması mümkündür. Hematoloji testlər vasitəsi ilə qanda hemoqlobinin səviyyəsini, həmçinin qırmızı qan hüceyrələrinin, leykositlərin, trombositlərin sayını təyin etmək mümkündür. Biokimyəvi qan testləri isə heyvanın daxili orqanlarının vəziyyətini qiymətləndirməyə və nəzarətdə saxlamağa imkan verir. Testlərin təyin edilməsində analizatorlardan istifadə olunması nəticələrin qısa müddət ərzində açıqlanmasına kömək edəcək. Qan testləri heyvan xəstəliklərinin başlanğıc mərhələdə aşkar edilməsi, baytar həkimlər tərəfindən müalicənin daha təsirli və sürətli aparılması üçün vacibdir.
