Giriş
AQTA qida təhlükəsizliyi sahəsində görülən işlərə və yeni qanundan irəli gələn tələblərə dair mətbuat konfransı keçirib
27 Oktyabr 2022 15:49
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində (AQTA) ölkədə qida təhlükəsizliyi ilə əlaqədar görülən işlərə və 2023-cü il yanvarın 1-dən qüvvəyə minəcək “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunundan irəli gələn məsələlərə həsr olunan mətbuat konfransı təşkil edilib.
Tədbirdə çıxış edən AQTA sədri Qoşqar Təhməzli bildirib ki, İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi tərəfindən 2021-ci il üzrə Dövlət Proqramının icra vəziyyəti qiymətləndirməsinə əsasən, Dövlət Proqramı ümumilikdə 43 faiz icra edilib, gözlənilən təsir indikatorları üzrə ötən dövrdə 100 faizlik nəticə əldə edilib. AQTA sədri “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Qanunun qəbulunun Dövlət Proqramında nəzərdə tutulan bir sıra tədbirlərin icrası üçün hüquqi əsas yaratmaqla, həmin tədbirlərin icrasını sürətləndirəcəyini vurğulayıb.
Q.Təhməzli 2023-cü il yanvarın 1-dən qüvvəyə minəcək “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə bağlı bir sıra yenilikləri də açıqlayıb. Bildirib ki, yanvarın 1-dən təsdiqi tələb olunan xarici qida obyektlərindən məhsul idxalına yalnız obyekt təsdiq olunduqdan sonra icazə veriləcək. Bəzi ölkələrin təsdiq sisteminin ekvivalentliyinin tanınması avtomatik olaraq, bəzilərinki isə qiymətləndirmə aparılmaqla həyata keçiriləcək. Həmçinin bioloji aktiv qida məhsulları, qida və yem əlavələri və təbii mineral sular dövlət qeydiyyatına alındıqdan sonra onların istehsalı, emalı və dövriyyəsinə icazə veriləcək. Yeni qanunun tələblərinə əsasən, qida ilə təmasda olan material və məmulatlara da idxal sağlamlıq aktının alınması tələb ediləcək. Həmçinin özəl laboratoriyalar akkreditasiya ilə yanaşı, Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun səriştəlilik sınaqlarından keçəcək və bundan sonra onların nəticələri qəbul ediləcək.
Eyni zamanda, “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Qanunda bioloji aktiv qida məhsullarının qeydiyyatı ilə bağlı yeni tələblərin müəyyənləşməsinə toxunan AQTA sədri vurğulayıb ki, yanvarın 1-dən belə məhsulların istehsal obyektinin təsdiqedici sənədi və qeydiyyatı tələb olunacaq. Bioloji aktiv qida məhsullarının satışı ilə bağlı apteklərə nəzarət gücləndiriləcək və tibbi reseptlərdə belə məhsulları dərman vasitəsi kimi qeyd edən həkimlər inzibati məsuliyyətə cəlb olunacaq.
Q.Təhməzli çıxışı zamanı bildirib ki, Azərbaycan Respublikasında qida təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə dair 2019-2025-ci illər üçün Dövlət Proqramı çərçivəsində idxal və ixrac əməliyyatları zamanı qida təhlükəsizliyinə nəzarətin həyata keçirilməsi məqsədilə respublikanın bir sıra bölgələrində qida təhlükəsizliyinə nəzarət məntəqələrinin tikintisinə başlanılıb. “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Qanunda belə məntəqələrin yaradılması ilə bağlı hüquqi baza nəzərdə tutulub. “Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2017-ci il 13 noyabr tarixli 1681 nömrəli Fərmanında dəyişiklik edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 26 oktyabr tarixli Fərmanı ilə Agentliyin ştat vahidinin artırılması qida təhlükəsizliyinə nəzarət məntəqələrinin fəaliyyəti üçün tələb olunan ştatların da təmin olunmasına imkan verəcək.
AQTA sədri həmçinin vurğulayıb ki, bu ilin 9 ayında Agentlik tərəfindən həyata keçirilən nəzarət tədbirləri nəticəsində 345 müəssisənin fəaliyyəti nöqsanlar aradan qaldırılanədək məhdudlaşdırılıb, 131 müəssisənin tam sağlamlaşdırılması təmin edilib. Eləcə də qida təhlükəsizliyi, baytarlıq və fitosanitar nəzarət tədbirləri nəticəsində, ümumilikdə 115 baş, 1972 ton, 297146 litr və 37902 ədəd qida təhlükəsizliyi, baytarlıq və fitosanitar nəzarətinə aid məhsulların məhv edilməsi, 20 ton məhsulun utilizasiyası təmin olunub.
Q.Təhməzli çıxışı zamanı bir sıra istiqamətlərdə qida təhlükəsizliyi ilə bağlı nəzarət tədbirlərinin gücləndirdiyini diqqətə çatdırıb. Bildirib ki, ötən 9 ayda markalanmasında ciddi pozuntular olan 2 enerji içkisinin geri çağrılması, 5 istehsalçıya məxsus sərinləşdirici içkinin markalanmasında enerji içkisi təəssüratı yaradan ifadələrin çıxarılması üzrə tədbirlər görülüb. Ticarət şəbəkələrində rəflərin yenidən düzülməsi və qiymət stikerlərinin dəyişdirilməsi təmin edilib. Görülmüş tədbirlərin nəticəsi olaraq, ümumilikdə müəssisələr tərəfindən 1097 kq şəkər tozu və qənd məhsulu geri çağırılıb və bundan 547 kq məhsul məhv edilib. Anbarda olan 5309 kq məhsulun yenidən emalı təmin olunub. Aparılan yoxlamalar zamanı 80 qida subyektində işləyən və tibbi müayinədən keçməyən 593 nəfər işçinin müvəqqəti işdən kənarlaşdırılması təmin edilib.
AQTA sədri qeyd edib ki, heyvanların identikləşdirilməsi və qeydiyyatı sisteminin tətbiqi nəticəsində ötən 9 ayda Bakı, Sumqayıt şəhərlərində və Abşeron rayonunda 42405 baş iribuynuzlu heyvan identikləşdirilərək elektron sistemə daxil edilib. Artıq identikləşdirmə işlərinin digər regionlarda da aparılması üçün hazırlıq işləri görülür. Heyvan kəsimi fəaliyyətinin tənzimlənməsi istiqamətində görülən işlərdən də danışan Q.Təhməzli bildirib ki, müasir baytarlıq-sanitariya tələblərinə uyğun kəsim məntəqələrinin sayı 74-ə çatdırılıb.
AQTA sədri həmçinin bildirib ki, qida təhlükəsizliyi, baytarlıq və fitosanitar nəzarət tədbirləri nəticəsində idxal-ixrac əməliyyatları prosesində 3620 ton və 20460 ədəd qida təhlükəsizliyi, baytarlıq və fitosanitar nəzarətə aid məhsul barədə zərərsizləşdirilmə, məhv edilmə, geri qaytarılma və ya utilizasiyaya dair qərarlar qəbul olunub. Məhv edilmiş məhsulların siyahısına 1760 kq dənli-paxlalı bitkilər, 171 ton meyvə və tərəvəz, 66 ton əkin-səpin materialları, 340 kq unlu qənnadı məmulatları, 5 107 kq müxtəlif qida məhsulları və 29 405 ədəd bioloji fəallığa malik qida əlavələri daxildir. Ölkəyə idxal olunan bitki və bitkiçilik məhsullarında aşkar edilən karantin zərərli orqanizmlərlə bağlı ixracatçı ölkələrə isə 104 bildiriş göndərilib. Pestisid və aqrokimyəvi maddələrin saxlanıldığı anbarlarda və satışı yerlərində aparılmış monitorinqlərdə 155 saxlama yerində ciddi nöqsanlar aşkarlanıb, 7 məhsul nümunədə etiketdə göstərilən tərkib göstəriciləri ilə uyğunsuzluq təşkil edib, 11 məhsulun dövlət qeydiyyatı olmadan satılması müəyyən edilib. Qeydiyyatı olmayan 2 məhsulun tərkibində təsiredici maddə aşkarlanmayıb.
Q.Təhməzli Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun tabeliyində fəaliyyət göstərən laboratoriyalar barədə də məlumat verib. Bildirib ki, 2022-ci ilin yanvar-sentyabr ayları ərzində laboratoriyalara ümumilikdə, 56374 müraciət daxil olub və 1810342 nümunə müayinələrə cəlb edilib. Daxil olmuş nümunələrdə 1894340 müayinə aparılıb. Nümunələrdə aparılmış müayinələrin 5800-da və ya 0.31 faizində uyğunsuzluqlar aşkarlanıb.
Sonda jurnalistlərin sualları cavablandırılıb.
Oxşar xəbərlər
Nöqsanlar aşkarlanan çörək istehsalı müəssisəsinin fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb
Daxil olan məlumat əsasında Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları tərəfindən Qazax rayonu, N.Nərimanov qəsəbəsində fəaliyyət göstərən, fiziki şəxs Nuriyev Etibar Əhməd oğluna məxsus çörək istehsalı müəssisəsində plandankənar yoxlama keçirilib. Baxış zamanı müəssisənin qida təhlükəsizliyi qeydiyyatından keçmədiyi, normativ hüquqi aktların tələblərinin pozulduğu, sanitariya norma və qaydalarına əməl olunmadığı aşkarlanıb. Belə ki, qida məhsullarının minimum keyfiyyət və təhlükəsizlik göstəricilərinin normativ tələblərə uyğun olmadığı, müəssisədə döşəmə, divar və tavanın təmirsiz olduğu, səthlərin korroziyaya davamlı materialla üzlənmədiyi, havalandırma sisteminin qurulmadığı, istifadə edilən alət və avadanlığın təmiz saxlanmadığı, müvafiq təmizlik işlərinin aparılmadığı, işçi heyətin müvafiq sanitar geyimlə təmin olunmadığı və digər nöqsanlar müəyyən edilib. Faktla bağlı sahibkar barəsində qanunvericiliyə uyğun olaraq inzibati protokol tərtib olunub və müəssisənin fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb.
Qanunsuz heyvan kəsiminin qarşısının alınması istiqamətində tədbirlər davam etdirilir
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ölkədə heyvan kəsiminin normativ tələblərə uyğunlaşdırılması, müasir kəsim məntəqələrinin təşkil olunması və qanunsuz heyvan kəsimi fəaliyyətinin qarşısının alınması istiqamətində nəzarət tədbirlərini davam etdirir. 2025-ci il 6-10 yanvar tarixlərində Agentlik əməkdaşları tərəfindən aparılan monitorinqlər zamanı Bakı şəhəri və Masalı, Lənkəran, Ağcabədi, Bərdə rayonlarında fəaliyyət göstərən 39 heyvan kəsimi və ət satışı məntəqəsində bir sıra nöqsanlar aşkar olunub. Aşkarlanmış uyğunsuzluqlarla əlaqədar inzibati tədbir görülüb. Baytarlıq-sanitariya ekspertizası aparılmadan heyvan kəsimi və ət satışı fəaliyyəti ilə məşğul olan və barələrində inzibati xəta haqqında protokol tərtib edilmiş məntəqələr aşağıdakılardır: № Sahibkarlıq subyekti Ünvan Görülən tədbir Bakı şəhəri üzrə 1. Ərzimanov Natiq Ələhməd oğlu Suraxanı rayonu, Yeni Suraxanı, 14 İyul küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 2. Məmmədov Atim Fazil oğlu Suraxanı rayonu, Yeni Suraxanı qəsəbəsi, 14 İyul küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 3. Rüstəmov Kamil Həsrət oğlu Suraxanı rayonu, Yeni Suraxanı, 14 İyul küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 4. Cəfərov Misirxan Namaz oğlu Sabunçu rayonu, Zabrat yolu, Babək küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 5. Allahverdiyev Elnur Səfər oğlu Suraxanı rayonu, Yeni Suraxanı qəsəbəsi, 14 İyul küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 6. Fətəliyev Natiq İsa oğlu Sabunçu rayonu, Balaxanı qəsəbəsi, M.Ə.Sabir küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 7. Qarayev Qədirağa Allahverdi oğlu Sabunçu rayonu, Balaxanı qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 8. Süleymanov Cavad Gülhüseyn oğlu Sabunçu rayonu, Balaxanı qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 9. Əliyev İlqar Hacıbala oğlu Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsi, Ə.İsazadə küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 10. Rzayev Rafail Rafiq oğlu Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsi, Ə.İsazadə küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 11. Bünyadov Coşqun Əli oğlu Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsi, Ə.İsazadə küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 12. Məlikov Simran Əminağa oğlu Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 13. Cəbrayılov Raqif İdris oğlu Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsi, Ə.İsazadə küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 14. Musayev Hacı Əvəz oğlu Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 15. Ağayev İlham Ələkbər oğlu Sabunçu rayonu, Zabrat qəsəbəsi, Oktyabr küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 16. Novruzov Tərxan Rəhman oğlu Sabunçu rayonu, Zabrat qəsəbəsi, Oktyabr küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 17. Dadaşov Elsevər Rəhim oğlu Sabunçu rayonu, Zabrat qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 18. Məmmədov Vüqar Mahmud oğlu Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 19. Həşimov Ramin Xudaşükür oğlu Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsi, Ə.İsazadə küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 20. Əliyev Qədim Qədir oğlu Sabunçu rayonu, Kürdəxanı qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 21. Əliyev Əlfiyar Fətəli oğlu Sabunçu rayonu, Kürdəxanı qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 22. Abdullayev Xanbala Əlibaba oğlu Sabunçu rayonu, Kürdəxanı qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 23. Balayev Əli Vahid oğlu Xəzər rayonu, Mərdəkan qəsəbəsi İnzibati protokol tərtib edilib 24. Hüseynov Ceyhun Qubad oğlu Xəzər rayonu, Mərdəkan qəsəbəsi, R.Cəfərov küçəsi 41 İnzibati protokol tərtib edilib 25. Abdullayev Bahadır Yəhya oğlu Xəzər rayonu, Mərdəkan qəsəbəsi, S.Yesenin küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 26. Dadaşov Əli Nizami oğlu Xəzər rayonu, Mərdəkan qəsəbəsi, 28 May küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib Lənkəran rayonu üzrə 27. Babazadə Asim Sərhad oğlu Şürük kəndi İnzibati protokol tərtib edilib Masallı rayonu üzrə 28. Kərimov Bəhruz Səlim oğlu Ərkivan kəndi İnzibati protokol tərtib edilib 29. Səfərov Saməddin Rəhim oğlu 20 Yanvar küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 30. Dadaşov Burhan Abdul oğlu 20 Yanvar küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 31. Səfərov Balasət Rəhim oğlu 20 Yanvar küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib Ağcabədi rayonu üzrə 32. Baratlı Elşən Rövşən oğlu H.Əliyev prospekti İnzibati protokol tərtib edilib 33. Hüseynov Cəmaləddin Arif oğlu H.Əliyev prospekti İnzibati protokol tərtib edilib 34. Quliyev Zakir Rəsul oğlu N.Nərmanov küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib Bərdə rayonu üzrə 35. Həsənov İlham Elşən oğlu H.Aslanov küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 36. Məmmədov Sərxan Şakir oğlu Zümürxan kəndi İnzibati protokol tərtib edilib 37. Balıyev Rauf Kifayət oğlu Zümürxan kəndi İnzibati protokol tərtib edilib 38. Nadirov Orxan Asif oğlu Koroğlu küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib 39. Məmmədov Kamil Cəmil oğlu Koroğlu küçəsi İnzibati protokol tərtib edilib
Marketdə istehlaka yararsız qida məhsulları aşkarlanıb
Daxil olan müraciət əsasında Masallı rayonu, Köhnə Alvadı kəndində fəaliyyət göstərən, Abuşov Ümid Alış oğluna məxsus “Alış” marketdə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları tərəfindən keçirilmiş plandankənar yoxlama zamanı normativ tələblərin pozulduğu müəyyən olunub. Belə ki, ticarət obyektində istifadə müddəti bitmiş müxtəlif əmtəə nişanlı qida məhsulları (qənnadı, makaron, süd, kolbasa) aşkarlanıb. İstifadə müddəti bitmiş məhsulların satışının qarşısı alınıb və faktla bağlı qanunvericiliyə uyğun müvafiq tədbirlər görülüb.
