Giriş
AQTİ heyvan sağlamlığı və baytarlıq-sanitariya tələbləri üzrə konsaltinq və qiymətləndirmə xidmətləri təklif edir
19 Sentyabr 2022 15:21
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu (AQTİ) ölkədə fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektlərinə heyvan sağlamlığı və baytarlıq-sanitariya tələbləri üzrə peşəkar konsaltinq və qiymətləndirmə xidmətləri təklif edir.
Heyvan sağlamlığı ilə bağlı elmi, texniki və praktiki xidmətə heyvandarlıq təsərrüfatları, heyvan kəsimi məntəqələri, baytarlıq aptekləri və klinikaların baytarlıq-sanitariya tələbləri üzrə layihələndirilməsi, konsaltinqi və qiymətləndirilməsi daxildir. Bununla yanaşı, İnstitutun mütəxəssisləri tərəfindən biotəhlükəsizlik və biomühafizə qaydaları üzrə konsaltinq xidmətləri, xəstəliklərin laborator diaqnostikası, balıq və dəniz məhsulları istehsalı müəssisələrinin, həmçinin quşçuluq təsərrüfatlarının baytarlıq-sanitariya tələbləri üzrə qiymətləndirilməsi, baytarlıq preparatlarının heyvandarlıqda səmərəli istifadəsi üzrə də konsaltinq xidmətləri göstərilir.
Bu xidmətlərdən faydalanan müəssisələrdə sağlam heyvan yetişdirilməsinə, fəaliyyətin beynəlxalq səviyyəyə və müasir tələblərə uyğunlaşdırılmasına, ümumilikdə mümkün risklərin və təhlükə mənbələrinin minimuma endirilməsinə, eləcə də vaxtında qarşısının alınmasına nail olmaq mümkündür.
Bu sahədə fəaliyyət göstərən sahibkarlar peşəkar konsaltinq və qiymətləndirmə xidmətindən istifadə etmək üçün (012) 377 00 20 (daxili 594) nömrəsi ilə əlaqə saxlaya bilərlər.
Qeyd edək ki, müəssisələrdə heyvan sağlamlığının təmin olunması davamlı heyvandarlıq məhsulları istehsalı üçün əsas şərtlərdən biridir. Heyvandarlıqda məhsuldarlığın dəyişməsi qlobal səviyyədə yeni patogenlərin yaranma, inkişaf etmə və heyvanlardan insanlara yayılma potensialını da artırır. Heyvanların sağlamlığı insan sağlamlığı və sağlam ətraf mühitlə sıx bağlıdır. Dəyişən xəstəlik şərtlərinin mürəkkəb problemlərini həll etmək üçün vahid bir yanaşma tələb olunur.
Oxşar xəbərlər
Təhlükəli zoonoz xəstəlik — Qarayara
Qarayara — heyvanlardan insanlara keçə bilən zoonoz xəstəliklərdəndir. Hazırda bütün dünyada insanlar arasında rast gəlinən yoluxucu xəstəliklərin 60%-dən çoxu məhz zoonoz infeksiyaların payına düşür. Heyvanlar bu infeksiyaya xəstəlik törədiciləri ilə çirklənmiş su və torpaq vasitəsi ilə yoluxur. Xəstəliyin əsas əlamətləri isə bunlardır: heyvan qəfil yıxılır, ağız və burun dəliklərindən qanlı köpük, anus dəliyindən isə qan axır, bir neçə dəqiqə ərzində ölüm halı baş verir. Qanda laxtalanma prosesi getmədiyindən, cəsəd qısa müddətdə köpür və bərkimir. Qarayara xəstəliyindən tələf olmuş heyvanların cəsədinin yarılması yolverilməzdir. Ölmüş heyvanın cəsədi yandırılma yolu ilə zərərsizləşdirilməlidir. İnsanlar xəstə heyvanların əti, ondan hazırlanmış yarımfabrikat məhsulların istehlakı və digər ətraf mühit amilləri ilə bu xəstəliyə yoluxa bilər. Bu zaman yoluxmuş şəxs dərhal tibbi yardım almalıdır. Mal-qaranı qarayara xəstəliyindən qorumaq üçün heyvanların dövri peyvəndlənməyə cəlb olunması vacibdir. Xəstəlikdən qorunmağın ən təsirli yolu baytarlıq nəzarəti olmayan yerdən ət almamaqdır.
Dünyadakı epizootik vəziyyətə uyğun olaraq müvafiq tədbirlər görülür
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatlarına əsasən, Xorvatiya Respublikasının Brodsko-Posavska inzibati ərazi vahidində, Danimarka Krallığının Şimali Yutlandiya regionunda, Türkiyə Respublikasının Kayseri vilayətində yüksək patogen quş qripi xəstəliyi qeydə alınıb. Respublika ərazisinin bu yoluxucu xəstəlikdən qorunması üçün qeyd olunan ərazilərdə zonalaşma prinsipi nəzərə alınmaqla, xəstəlik baş vermiş təsərrüfatdan 10 km radiusda olan məsafədə yerləşən müəssisələrdən diri quş və quşçuluq məhsullarının idxalına ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”nə uyğun olaraq müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
AQTA maarifləndirir: Təhlükəli zoonoz xəstəlik – Qarayara
Qarayara ən qorxulu zoonoz xəstəliklərdən biridir. Bu xəstəlik heyvanlarla yanaşı insanlar üçün də böyük təhlükə törədir. Hazırda bütün dünyada insanlar arasında rast gəlinən yoluxucu xəstəliklərin 60%-dən çoxu məhz zoonoz infeksiyaların payına düşür. Xəstəliyə daha çox iri və xırdabuynuzlu heyvanlar, eləcə də at, maral və dəvələr həssasdır. Heyvanlar bu infeksiyaya bir çox hallarda xəstəlik törədiciləri ilə çirklənmiş su və torpaq vasitəsi ilə yoluxa bilərlər. Heyvanlarda xəstəliyin gizli dövrü olduqca qısadır, təxminən 1-3 gün çəkir. Xəstəliyin “ildırımvari” adlandırılan ən sürətli yayılma formasında isə heyvan qəfil yıxılır, ağız və burun dəliklərindən qanlı köpük, anus dəliyindən isə qan axır, bir neçə dəqiqə ərzində ölüm halı baş verir. Qanda laxtalanma prosesi getmədiyindən, cəsəd qısa müddətdə köpür və bərkimir. Qarayara xəstəliyindən tələf olmuş heyvanların cəsədinin yarılması yolverilməzdir. Ölmüş heyvanın cəsədi yandırılma yolu ilə zərərsizləşdirilməlidir. Bu infeksiya insanlara xəstə heyvanların əti, ondan hazırlanmış yarımfabrikat və digər məhsulların istehlakı zamanı yoluxur. Bundan əlavə ölmüş heyvanın leşi, dərisi, daxili orqanları, qarayara sporları ilə çirklənmiş torpaq, su, hava və digər xarici mühit amilləri də yoluxmaya səbəb ola bilər. İnsanlarda xəstəlik daha çox əllərdə və bədənin digər nahiyələrində nekrozlaşmış yaraların əmələ gəlməsi, hərarətin yüksəlməsi, ağız boşluğunun selikli qişasının xorası və digər əlamətlərlə özünü büruzə verir. Qarayaraya yoluxmuş şəxs dərhal tibbi yardım almalıdır. Yaraya müdaxilə edilməsi, infeksiyanın yayılmasına səbəb ola bilər. Mal-qaranı qarayara xəstəliyindən qorumaq üçün heyvanların dövri peyvəndlənməyə cəlb olunması vacibdir. Xəstəlikdən qorunmağın ən təsirli yolu baytarlıq nəzarəti olmayan yerdən ət almamaq, eyni zamanda çarpaz çirklənmənin qarşısını almaq üçün heyvanların kəsildiyi yerlərin meyvə-tərəvəz və başqa qida məhsulları ilə təmas etməsinin qarşısını almaqdır.
