III MDB Oyunları çərçivəsində Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu (AQTİ) tərəfindən qidalanmanın təşkili sahəsində nəzarət və tənzimləmə tədbirləri gücləndirilib. Bu məqsədlə genişmiqyaslı laborator müayinələr aparılır. Mingəçevir, Yevlax, Xankəndi, Gəncə, Göygöl, Naftalan, Qəbələ və Şəki şəhərlərindən daxil olan yaxma, su və qida nümunələri Analitik Ekspertiza Mərkəzinin Gəncə və Göygöl Regional Sınaq Laboratoriyalarında müayinədən keçirilir. Müayinələr zamanı insan sağlamlığı üçün risk yarada biləcək bakteriyaların mövcudluğu yoxlanılır. Eyni zamanda, Xankəndi və Qəbələ şəhərlərinə təhkim edilmiş səyyar qida laboratoriyalarında ekspress mikrobioloji analizlər və suda ümumi çirklənmənin təyini müayinələri də aparılır. Bu tədbirlər qida və suyun sanitar-epidemioloji təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə, oyunlarda iştirak edən idmançıların və digər şəxslərin sağlamlığının qorunmasına xidmət edir. AQTİ tərəfindən həyata keçirilən kompleks nəzarət mexanizmləri III MDB Oyunları müddətində beynəlxalq standartlara uyğun təhlükəsiz qidalanma mühitinin yaradılmasına yönəlib.
Qida ilə təmasda olan kağız əsaslı material və məmulatlar gündəlik həyatımızın ayrılmaz hissəsidir. Qida məhsullarının qablaşdırılmasında istifadə olunan bu materiallar həm məhsulların saxlanma müddətinin uzadılmasına, həm də daşınma və satış prosesində rahatlıq təmin etməyə xidmət edir. Sadə görünən kağız materiallar düzgün istehsal edilmədikdə sağlamlığımız üçün təhlükə yarada bilər. • Kağızın tərkibində arsen, qurğuşun, kadmium, civə kimi zərərli maddələrin miqdarı normadan artıq olmamalıdır. • Rəng boyaları qidanın tərkibinə keçməməlidir. • Çap olunmuş, yazılmış və təkrar emal edilmiş kağızlar qida ilə birbaşa təmas etməməlidir. • Yumurta və meyvə-tərəvəz viyolları istisna olmaqla, qida məhsulları ilə təmasda olan kağız əsaslı material və məmulatların istehsalında təkrar emal olunmuş kağız məmulatlardan istifadə edilməməlidir. 2025-ci il avqustun 20-dən qanuni qüvvəyə minən bu tələblər təkcə məhsul keyfiyyəti üçün deyil, eyni zamanda insan sağlamlığının qorunması və hüquqi məsuliyyət baxımından zəruridir.
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) nəzdində fəaliyyət göstərən Lənkəran Regional Sınaq Laboratoriyası beynəlxalq səriştəlilik sınaqlarında növbəti uğurlu nəticələr əldə edib. İngiltərənin nüfuzlu “LGC” şirkəti tərəfindən təşkil edilən sınaqlarda laboratoriya quru süd nümunəsində Salmonella bakteriyasının təyini üzrə yüksək göstəricilərə nail olub. Fəaliyyətində qida məhsullarının keyfiyyət və təhlükəsizliyinin qiymətləndirilməsinə, bitkiçilik məhsullarında zərərli orqanizmlərin aşkarlanmasına, molekulyar-bioloji və virusoloji müayinələrin aparılmasına, eləcə də heyvan sağlamlığı üzrə infeksion xəstəliklərin diaqnostikasına xüsusi önəm verən laboratoriya müasir cihaz və avadanlıqlarla təchiz olunub. Burada çalışan mütəxəssislər peşəkar bilik və bacarıqlarını artırmaq üçün mütəmadi olaraq yerli və beynəlxalq təlimlərdə iştirak edirlər. Lənkəran Regional Sınaq Laboratoriyası beynəlxalq və laboratoriyalararası qarşılaşdırma sınaqlarda da daim yüksək nəticələr göstərir. Laboratoriya Azərbaycan Akkreditasiya Mərkəzi tərəfindən AZS ISO/IEC 17025:2020 standartı üzrə akkreditasiya olunaraq öz fəaliyyətini beynəlxalq tələblərə uyğun şəkildə davam etdirir.
Azərbaycan Tibb Universitetinin “ictimai səhiyyə” ixtisası üzrə təhsil alan sonuncu kurs tələbələri üçün təşkil olunan təcrübə proqramı çərçivəsində Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində maarifləndirici görüş keçirilib. Görüşdə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi və Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun fəaliyyəti haqqında ətraflı məlumat verilib, işə qəbul proseduru və karyera imkanlarından danışılıb. Əhalinin təhlükəsiz və sağlam qida ilə təmin edilməsi istiqamətində görülən tədbirlər diqqətə çatdırılıb, qida zəncirinin bütün mərhələlərində nəzarət mexanizmlərinin qurulduğu, İnstitutun nəzdində müasir standartlara cavab verən laboratoriyaların fəaliyyət göstərdiyi vurğulanıb. Sonda tələbələrin dövlət qulluğu, Agentlikdə işə qəbul imkanları barədə sualları cavablandırılıb.
Parisdə UNESCO-nun Baş Qərargahında Avropa və Aralıq dənizi Bitki Mühafizəsi Təşkilatı (EPPO) Şurasının 75-ci Sessiyası keçirilib. Tədbirdə Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşı Vəfa Rüstəmova iştirak edib. Sessiyada 2024-cü ilə dair illik fəaliyyət və maliyyə hesabatı təqdim edilib, cari ildə görülən işlər, o cümlədən layihələr nəzərdən keçirilib. Fitosanitar Qaydalar üzrə İşçi Qrupun hesabatı təqdim olunub, yeni standartların qəbulu müzakirə edilib. Sessiyada EPPO-nun 2026-2030-cu illəri əhatə edən Strategiyası qəbul edilib, növbəti illərə dair fəaliyyət proqramı və tədbirlər planı təsdiqlənib. Sessiyanın nəticələri ölkəmizdə yeni beynəlxalq fitosanitar standartların tətbiqi və bu sahədə əməkdaşlığın inkişafı baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən mononatrium qlütamat (E 621) − qida əlavəsi ilə bağlı keçirilən monitorinqlər çərçivəsində 29 yerli istehsal müəssisəsində müxtəlif məhsuldan 45 nümunə götürülərək laborator müayinələrə cəlb olunub. Sınaq nəticəsində “Rekord-2022” MMC-yə məxsus 1 nümunədə (“Rekord” əmtəə nişanlı 03.08.2025-03.02.2026 istehsal və son istifadə tarixli məhsul partiyası) və “Qəbələ Konserv Zavodu” MMC-yə məxsus 2 nümunədə (“Chipsim Kabab” əmtəə nişanlı 19.08.2025-19.04.2026 istehsal və son istifadə tarixli, “Chipsim Tomat” əmtəə nişanlı 07.08.2025-07.04.2026 istehsal və son istifadə tarixli məhsul partiyalarında) qida əlavəsinin normadan artıq olduğu müəyyən edilib. Aşkar edilmiş uyğunsuzluqla əlaqədar istehsalçı müəssisələrdə qanunvericiliyə uyğun zəruri tədbirlər görülərək, qeyd olunan istehsal tarixli məhsul partiyalarının ticarət şəbəkələrindən geri çağrılması və yığışdırılmasına dair müvafiq qərar qəbul olunub. Qeyd edək ki, mononatrium qlütamat yeməklərin dadını gücləndirmək üçün istifadə olunan qida əlavəsidir. Bu maddə qlütamat turşusunun natrium duzudur və emal olunmuş qidaların etiketlərində “E621” və ya “monosodium glutamate” kimi qeyd edilir. Qida sənayesində əsasən kolbasa, sosiska, hazır şorbalar, “fast food”, çips və konservlərdə geniş istifadə olunur. Yol verilən həddən artıq qəbulu insanlarda allergik reaksiyalar, nevroloji təsirlər yarada bilər. Beynəlxalq təşkilatlar bu maddənin normal miqdarda istifadəsinin təhlükəsiz olduğunu bildirir. Ancaq gündə 3-5 qram və daha çox qəbul etdikdə bəzi insanlarda allergik reaksiyalar yarana bilər. Xüsusilə uşaqlar, hamilə qadınlar və bu maddəyə həssaslığı olan şəxslər ehtiyatlı olmalıdır. Nəzərə almaq lazımdır ki, E621 bir çox fərqli məhsulda ola bilər və gün ərzində müxtəlif mənbələrdən qəbul edildikdə onun təsiri artaraq sağlamlığa zərər verə bilər. Buna görə də istehlakçılar rasionlarında bu maddənin miqdarına nəzarət etməli, mümkün qədər az istifadəsinə üstünlük verməlidirlər.
Ailəvi istirahət məkanlarında və ictimai iaşə obyektlərində vəhşi heyvanların və quşların saxlanması, nümayiş etdirilməsi qanunla qadağandır. Bu qadağa: - İnsan sağlamlığını qorumaq; - Zoonoz xəstəliklərin yayılmasının qarşısını almaq; - Bioloji təhlükəsizliyi təmin etmək məqsədilə tətbiq olunur. Saxlanılan heyvanlar və quşlar yalnız təbiətə buraxıla və ya heyvanat parklarına təhvil verilə bilər. Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) bu sahədə nəzarəti həyata keçirir, ictimaiyyətin maarifləndirilməsi istiqamətində mütəmadi tədbirlər görür. Qaydaları pozan obyekt sahiblərinə qarşı qanunvericiliyə uyğun inzibati tədbirlər tətbiq ediləcək. Gəlin, birlikdə həm özümüzün, həm də heyvanların sağlamlığını qoruyaq!
Xurma, nar, pomidor və digər məhsulların ixracı ilə bağlı mövsümə hazırlıq işləri artıq bir neçə aydır ki, davam edir. Azərbaycan məhsullarının xarici bazarlarda rəqabət qabiliyyətinin artırılması istiqamətində işlər aparılmaqdadır. Bitkiçilik məhsullarının ixracı zamanı beynəlxalq ticarət vasitəsilə karantin zərərvericilərinin yayılmasının qarşısının alması ilə bağlı “Bitki mühafizəsi haqqında” Beynəlxalq Konvensiyadan irəli gələrək təsdiq edilmiş Beynəlxalq Standartların, həmçinin idxalçı ölkələrin qablaşdırma və etiket tələblərinə ciddi riayət edilməlidir. Qeyd edək ki, bitkiçilik məhsullarının daşınmasında istifadə olunan meşə materiallarından hazırlanan altlıqlar və qablaşdırma materialları beynəlxalq standartların tələblərinə uyğun formada işlənməli, eləcə də məhsulların etiketlənməsi idxalçı ölkənin tələblərinə uyğun həyata keçirilməli, zəruri məlumatlar yerləşdirilməlidir. Həmçinin bu məlumatlar taraların üzərində beynəlxalq standartların tələblərə uyğun olaraq dayanıqlı, oxunaqlı və möhkəm olmalıdır. Ənənəvi qablaşdırmadan müasir qablaşdırmaya keçid və beynəlxalq standartlara uyğun olaraq qablaşdırma növlərindən istifadə gələcəkdə ixrac potensialının və məhsulların xarici bazarlarda rəqabət qabiliyyətinin artırılması ilə yanaşı, onların daşınması, saxlanması və etiketlənməsi zamanı beynəlxalq standartların və idxalçı ölkələrin tələblərinə riayət edilməsinə gətirib çıxarır. Odur ki, bitkiçilik məhsullarının idxalçı ölkələrin etiketlənməyə və qablaşdırma materiallarına dair, bundan əlavə Beynəlxalq Standartların tələblərininə ciddi riayət edilməlidir.
Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) və tabeliyində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun kollektivi 27 Sentyabr - Anım Günü ilə əlaqədar Bakıdakı Zəfər parkını ziyarət ediblər. Ziyarət zamanı xatirə abidəsinin önünə gül dəstələri qoyulub, ölkəmizin müstəqilliyi və ərazi bütövlüyünün təmin olunması uğrunda şəhid olan Vətən övladlarının əziz xatirəsi ehtiramla yad edilib.
Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində (AQTA) 27 Sentyabr – Anım Günü ilə əlaqədar tədbir təşkil olunub. Tədbirdə əvvəlcə Vətən uğrunda canlarını fəda etmiş şəhidlərimizin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib. Daha sonra Vətən müharibəsində tarixi Zəfərimizə, igid hərbçilərimizə, qəhrəman şəhidlərimizə həsr olunmuş videoçarx nümayiş olunub. Tədbirdə vurğulanıb ki, Azərbaycan Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə 44 gün davam edən döyüş əməliyyatlarının gedişində ölkəmiz beynəlxalq miqyasda tanınmış ərazilərinin 30 illik işğalına son qoydu və ərazi bütövlüyünün bərpasını təmin etdi. Tədbirdə Vətən müharibəsində iştirak edən Agentlik əməkdaşları döyüş yolları ilə bağlı xatirələrini bölüşüblər.
Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları Bakı şəhəri, Nərimanov rayonu, Əhməd Rəcəbli küçəsi, ev 3, mənzil 5A ünvanında fəaliyyət göstərən fiziki şəxs Rzalı Arzu Cəfər oğluna məxsus “Oliqarx Baku” ictimai iaşə müəssisəsində plandankənar yoxlama keçirib. Baxış zamanı müəssisədə sanitar-texniki və sanitar-gigiyenik tələblərin pozulduğu, texnoloji ardıcıllıq prinsipinə riayət edilmədiyi, isti yeməklərin və soyuq qəlyanaltıların hazırlanmasının eyni sahədə həyata keçirildiyi, havalandırma sisteminin quraşdırılmadığı və işçilərin tibbi müayinədən keçirilmədiyi müəyyən olunub. Bundan başqa, müəssisədə üzərində saxtakarlıq əlamətləri olan alkoqollu içkilər aşkarlanıb. Faktla bağlı sahibkar barəsində inzibati protokol tərtib edilib, icrası məcburi göstərişlər verilib. İstehlaka yararsız məhsullar dövriyyədən çıxarılaraq müvafiq sınaq laboratoriyasına təqdim edilib.
Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (ÜHST) rəsmi məlumatlarına əsasən, Monqolustanın Ömnöqovi, Dundqovi, Töv, Dornoqovi vilayətlərində xırdabuynuzlu heyvanların taun xəstəliyi, Butan Krallığının Samtse rayonunda və Amerika Birləşmiş Ştatlarının Nyu-Cersi, Arizona, Pensilvaniya ştatlarında yüksək patogen quş qripi xəstəliyi, Macarıstanın Dyör-Moşon-Şopron bölgəsində isə qeydə alınmış dabaq xəstəliyi aradan qaldırılıb. Belə ki, qeyd olunan ərazilərdə ÜHST-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”nə əsasən, xəstəliyin ləğv edilməsindən sonra gözləmə müddəti başa çatıb və epizootik sağlamlıq statusu bərpa olunub. Bununla əlaqədar, respublika ərazisinin həmin yoluxucu xəstəliklərdən qorunması məqsədilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən tətbiq edilmiş məhdudiyyətlər aradan qaldırılıb. Eyni zamanda müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub.
Giriş