Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) ölkədə heyvan kəsiminin normativ tələblərə uyğunlaşdırılması, müasir kəsim məntəqələrinin təşkil olunması və qanunsuz heyvan kəsimi fəaliyyətinin qarşısının alınması istiqamətində nəzarət tədbirlərini davam etdirir.
İstehlakçılara sağlam və təhlükəsiz ictimai iaşə xidmətlərini göstərmək üçün həmin müəssisələrdə bir sıra qaydalara ciddi şəkildə əməl edilməli, o cümlədən işçi heyətinə dair tələblər yerinə yetirilməlidir. Qida məhsulları ilə təmasda olan işçilər icra etdikləri işə uyğun olaraq gigiyenik təlimlərə cəlb edilməlidir. İctimai iaşə obyektlərində çalışan hər bir şəxs gigiyena qaydalarına riayət etməli, təmiz, müvafiq iş geyimi və digər mühafizə vasitələri (əlcək, maska, saç toru və ya örtüyü, xalat, önlük) ilə təmin olunmalıdır. Çirklənmənin qarşısının alınması məqsədilə həmin geyim və vasitələr müvafiq qaydada istifadə edilməlidir. Qida məhsullarının istehsal olunduğu, emal edildiyi və saxlandığı yerlərdə qidalanma həyata keçirilməməli, tütün və tütün məmulatlarından (siqaretlər və s.) istifadə olunmamalıdır. Həmçinin belə yerlərdə şəxsi əşyalar və geyimlər saxlanılmamalı, aksesuarlardan istifadə edilməməlidir.
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində (AQTA) “Vahid Sağlamlıq” konsepsiyası üzrə İşçi Qrupun ilk iclası olub. Tədbirdə AQTA-nın, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin, Fövqəladə Hallar Nazirliyinin, Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyinin, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Aqrar Xidmətlər Agentliyinin, Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin, Respublika Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin, ADA Universitetinin, Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin, Azərbaycan Tibb Universitetinin, Zoologiya İnstitutunun, BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının və BMT-nin Azərbaycandakı rezident əlaqələndiricisinin nümayəndələri iştirak edib
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu (AQTİ) tərəfindən ölkəmizdə qida təhlükəsizliyi sahəsində fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektlərinin işinin mövcud qanunvericiliyin və beynəlxalq standartların tələblərinə uyğun təşkili məqsədilə mütəmadi olaraq təlimlər keçirilir. AQTİ-nin Təlim Mərkəzi sahibkarlıq subyektlərinin əməkdaşları üçün növbəti təlimi “Qida sahəsində gigiyena tələbləri” mövzusunda təşkil edib. “Qida təhlükəsizliyi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq keçirilən təlim iştirakçılara müəssisələrin fəaliyyətinin qanunvericiliyin və sanitariya-gigiyena qaydalarının tələbləri çərçivəsində təşkil edilməsi üçün zəruri məlumatlar vermək məqsədilə keçirilib.
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) xarici ölkələrdə fəaliyyət göstərən yüksək risk qrupuna aid qida və yem məhsulları istehsal olunan müəssisələrin reyestrə daxil edilməsi prosesini davam etdirir. Proses çərçivəsində 2023-cü ilin 1 yanvar tarixindən indiyədək 33 ölkə üzrə 1221 müəssisə reyestrə daxil edilib. Bunlardan 368-i süd və süd məhsulları, 357-si balıq məhsulları, 171-i ət və ət məhsulları, 161-i yem və yem məhsulları, 100-ü quş əti, 64-ü digər heyvan mənşəli məhsullar istehsal edən müəssisələrdir. Bu obyektlərdən süd və süd məhsulları üzrə 192, ət və ət məhsulları üzrə 86, balıq məhsulları üzrə 82, quş əti üzrə 49, yem və yem əlavələri üzrə 39 olmaqla, 448-i təsdiq edilib. Balıq məhsulları üzrə 275, süd və süd məhsulları üzrə 176, yem və yem əlavələri üzrə 122, ət və ət məhsulları üzrə 85, quş əti üzrə 51, heyvan mənşəli digər məhsullar üzrə 64 olmaqla, 773 müəssisənin ekvivalentliyi tanınıb.
Son dövrlər ölkəmizə idxal olunan bioloji aktiv qida məhsullarında uyğunsuzluqların aşkarlanması halları artıb. Belə ki, Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisinə idxal olunan bir sıra bioloji aktiv qida məhsullarının Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən ekspertizası zamanı məhsulların tərkibindəki vitamin və mineralların miqdarının məhsulun etiketində göstərilən miqdardan fərqli olması, o cümlədən bir bioloji aktiv qida məhsulunun tərkibində qadağan olunmuş inqrediyent (tadalafil) aşkarlanması müəyyən edilib.
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi başqa ölkələrdən respublikamızın ərazisinə keçə biləcək yoluxucu heyvan xəstəliklərindən qorunmaq məqsədilə Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatından daxil olan məlumatlar əsasında dünyadakı epizootik vəziyyətə uyğun olaraq müvafiq tədbirlər həyata keçirir. Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının (WOAH) rəsmi məlumatlarına əsasən, İsveçrə Konfederasiyasının Vo, Soloturn və Jura kantonlarında blutanq xəstəliyi qeydə alınıb. Respublika ərazisinin qeyd olunan yoluxucu xəstəlikdən qorunması üçün Vo, Soloturn, Jura kantonlarında zonalaşma prinsipi nəzərə alınmaqla, xəstəlik baş vermiş təsərrüfatdan 150 km radiusda olan məsafədən bütün növ diri iri və xırdabuynuzlu heyvanların, dəvələrin, həmçinin onlara aid genetik materialların idxalına WOAH-nin “Quruda yaşayan heyvanların sağlamlıq Məcəlləsi”nə uyğun olaraq müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq olunub.
Bioloji aktiv qida məhsullarında kənar maddələrə dair Monitorinq Planına uyğun olaraq, Bakı şəhərində fəaliyyət göstərən bioloji aktiv qida məhsullarının (BAQM) satışı həyata keçirilən apteklərdə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən monitorinqlər aparılıb. Monitorinqlər çərçivəsində 29 ədəd BAQM-dan nümunələr götürülərək Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun müvafiq laboratoriyasında tərkibində qadağan olunmuş kənar maddələrin təyini üzrə müayinələrə cəlb edilib. Müayinələr nəticəsində 2 şirkətin idxal etdiyi 3 məhsul nümunəsində BAQM-a xas olmayan və yalnız dərman vasitələrində mövcud olan kənar maddələr aşkar edilib.
Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində (AQTA) BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO)-Türkiyə Tərəfdaşlıq Proqramı (FTPP II) çərçivəsində ölkəmizdə səfərdə olan bitki sağlamlığı üzrə Türkiyə Respublikasından olan mütəxəssislər və FAO-nun Azərbaycan nümayəndəliyinin təmsilçiləri ilə görüş olub. Görüş zamanı qonaqlara Agentliyin fəaliyyət istiqamətləri barədə ətraflı məlumat verilib. Həmçinin onlar bitki mühafizəsi vasitələri və aqrokimyəvi maddələrin dövriyyəsinin tənzimlənməsinin, eləcə də zərərli orqanizmlərin risk qiymətləndirilməsinin cari vəziyyəti barədə məlumatlandırılıb. Eyni zamanda ölkəmizin FTPP II-də iştirakı çərçivəsində böhran vəziyyətlərdə bitki sağlamlığının qiymətləndirilməsi, xəbərdarlıq prosedurlarının və bu sahədə fövqəladə hallara cavab tədbirlərinin formalaşdırılması və virus xəstəliklərinin idarə edilməsi ilə bağlı məsələlər müzakirə olunub. İki ölkənin müvafiq qurumları arasında bu istiqamətdə təcrübə mübadiləsinin aparılması və digər məsələlər üzrə əməkdaşlığın genişləndirilməsinin zəruri olduğu vurğulanıb, mövcud imkanlar nəzərdən keçirilib, təkliflər irəli sürülüb.
Ölkəmizdə səfərdə olan Belarus Respublikasının nümayəndə heyəti Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunda olub. AQTİ-də təşkil edilən görüşdə İdarə Heyətinin sədri Əli Nəbiyev Belarusun Kənd Təsərrüfatı və Ərzaq Nazirliyinin Baytarlıq və Ərzaq Nəzarəti Departamentinin direktor müavini Dorofeyçik İqor Aleksandroviçin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyətinə İnstitutun fəaliyyət istiqamətləri barədə ətraflı məlumat verib.
Mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları rəhbərlərinin 2024-cü ilin sentyabr ayı üzrə regionlarda vətəndaş qəbulu qrafikinə uyğun olaraq, Azərbaycan Respublikası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) sədri Qoşqar Təhməzli sentyabrın 12-si saat 09:00-da Gəncə İdman Sarayında Gəncə, Naftalan şəhərləri və Goranboy, Samux, Göygöl, Daşkəsən, Xocalı, Kəlbəcər rayonlarından olan vətəndaşları qəbul edəcək. Vətəndaşlar Agentliyin səlahiyyət dairəsinə aid məsələlərlə (qida məhsullarının təhlükəsizliyi, baytarlıq və fitosanitar nəzarətinə dair normativ tənzimləmə, qida təhlükəsizliyi sahəsində fəaliyyət göstərən subyektlərin qeydiyyatı, qida təhlükəsizliyi, fitosanitar və baytarlıq sertifikatlarının verilməsi və s.) bağlı adını, soyadını, atasının adını, müraciətinin məzmununu, yaşadığı ünvanı və telefon nömrəsini göstərməklə, info@afsa.gov.az elektron ünvanına rəsmi şəkildə müraciət edərək və ya “1003-Çağrı Mərkəzi” ilə əlaqə saxlayaraq sentyabrın 11-dək qəbula yazıla bilərlər.
İstehlakçılara sağlam və təhlükəsiz ictimai iaşə xidmətlərini göstərmək üçün həmin müəssisələrdə bir sıra qaydalara ciddi şəkildə əməl olunmalıdır. İctimai iaşə obyektlərində sanitar-gigiyenik normalar gözlənilməli, təmizlik və dezinfeksiya işlərinə dair tələblərə əməl edilməlidir. Yuyucu maddələr və dezinfeksiyaedici vasitələr qida məhsullarının istehsal və emal olunduğu yerlərdə saxlanmamalıdır. Onların ayrıca saxlanması üçün xüsusi yerlər və ya dolablar təşkil edilməlidir. Belə maddə və vasitələr təhlükəli vəziyyətə səbəb olmaması üçün boş qida məhsulu qablarına qoyulmamalı, asanlıqla oxuna biləcək qaydada işarələnmiş xüsusi qablarda saxlanmalıdır. Təmizlik və dezinfeksiya işlərinin aparılması üzrə məsul şəxs təyin edilməlidir. Həmin şəxs tərəfindən təmizlik və dezinfeksiya işlərinin dövriliyi təmin olunmalıdır. Eyni zamanda tətbiqinə icazə verilən dezinfeksiyaedici maddələrdən düzgün istifadə və dezinfeksiyanın aparılması qaydalarına riayət edilməlidir.